افسردگی شدید در زنان
زنان نقش پر رنگی در زندگی دارند. مثل مادر، همسر، خواهر، دوست، پرستار و غیره. در نتیجه افسردگی یک زن می تواند مشکلات بسیار زیادی را برای افراد دیگر ایجاد کند.
بروز مشکل در هر یک از این نقش ها می تواند سبب فراز و نشیب هایی در طول زندگی شود. از جمله برخی از تغییرات خلقی که می تواند به علت وقایع زندگی باشد (به عنوان مثال درگیری با یک دوست یا همسر). همچنین ممکن است به دلیل هورمون ها (مثل بارداری، چرخه قاعدگی) باشد.
بر اساس گزارش های ارائه شده، میزان ابتلای زنان به افسردگی تا دو برابر بیشتر از مردان است. بنابراین با توجه به وظیفه خطیر زنان در امر تربیت فرزندان، باید افسردگی را خطر جدی برای آنان تلقی کرد.
در واقع افسردگی میتواند شما را خالی از انرژی و امید کند. همچنین سبب می شود احساس تهی بودن، ناراحتی و تنهایی کنید. افسردگی در زنان با عوامل بسیار زیادی در ارتباط است؛ از هورمونهای تولیدمثلی و فشار اجتماعی گرفته تا پاسخ منحصر به فردی که زنان به استرس میدهند.
مهم نیست که چقدر اوضاع درهمریخته و فجیع به نظر برسد؛ همیشه راهی هست که بتوانید حس و حال و تفکرات خود را تغییر بدهید. شما نمیتوانید به خودتان بگویید: «ناراحت نباش!» و افسرده نباشید، اما بیشتر از آنچه که فکرش را بکنید، روی افسردگی کنترل دارید.
در این مقاله قصد داریم درمان افسردگی شدید در زنان را مورد بررسی قرار دهیم. چرا که زنان، به دلیل شرایط روحی ویژه و متفاوت شان نسبت به آقایان، بیشتر در معرض آسیب پذیری افسردگی هستند. در ادامه با ما همراه باشید.
افسردگی شدید چیست؟
افسردگی شدید در زنان
همه افراد گاهی اوقات در طول زندگی خود احساس غم و افسردگی میکنند؛ اما در افسردگی شدید و بالینی این غم و افسردگی در بیشتر اوقات روز با بیمار همراه است.
برخی اوقات این افسردگی در صبحها نمود بیشتری دارد. بطوریکه فرد افسرده به انجام فعالیتها، داشتن روابط و انجام امور روزانه و طبیعی تمایل و علاقهای ندارد.
اگر این ویژگیها هر روز به مدت حداقل دو هفته ادامه داشته باشد، جزء نشانه های افسردگی شدید در فرد هستند. بنا به گزارش DSM-5، افسردگی شدید علائم دیگری نیز دارد که شامل موارد زیر است:
احساس خستگی و بی انرژی بودن در طول شبانه روز
احساس گناه و بی ارزش بودن در طول شبانهروز
ناسازگاری و اختلال در تمرکز
پر خوابی یا بی خوابی در طول شبانهروز
کاهش علاقه و لذت محسوس در انجام تقریبا تمام فعالیتهای روزانه
تلاطم و پریشانی و بی تحرکی
به طور مداوم به خودکشی و مرگ فکر کردن
اضافه وزن یا کاهش وزن محسوس
دلایل افسردگی شدید در زنان
علت افسردگی شدید در زنان
فاکتورهای مختلفی در بروز علائم افسردگی در زنان نقش دارند از جمله عوامل ژنتیکی، هورمونی، آسیبهای اجتماعی و استرس که در ادامه با آنها بیشتر آشنا خواهید شد.
1. عوامل ژنتیکی:
افسردگی در کسانی که در سابقه خانوادگی خود، افسردگی یکی از اعضای خانواده را گزارش میکنند بیشتر به چشم میخورد.
2. عوامل هورمونی:
معمولا در ام آر آی افراد مبتلا به افسردگی نسبت به افراد سالم، تفاوتهای مغزی دیده میشود، یعنی مغز آنها در قسمتهای مربوط به تنظیم خلق، اشتها، فکر کردن، برنامهریزی و… از خود اختلال نشان می دهد. همچنین پیام رسانهای عصبی که مسئول برقراری ارتباط هستند نیز دچار مشکل هستند.
3. استرس:
هورمونهای استرس در زنان بیشتر از مردان تولید میشود. همچنین تجربیات تلخی مانند از دست دادن عزیزان، روابط سخت و شرایط استرس زا، مقدمه افسردگی محسوب میشوند.
متاسفانه برخی شرایط دیگر مانند مسئولیتهای زندگی، تبعیضهای جنسیتی، مراقبت از کودکان و سالمندان خانواده، تجربه سوء استفاده، بد رفتاری و فقر مالی هم میتوانند در بالا بردن احتمال ایجاد علائم افسردگی شدید در زنان نقش داشته باشند.
4. قرار گرفتن در معرض آسیب های اجتماعی:
افسردگی در دختران و پسران به یک میزان اتفاق میافتد، اما هنگام ورود به بزرگسالی، افسردگی در میان دختران شایع تر می شود.
علاوه بر تغییرات هورمونی و شیمیایی دوران بلوغ، حساسیت در مقابل سختی ها و مشکلات، تردیدهای شخصی و کاهش اعتماد به نفس در حل مشکلات و نیاز به تایید و کسب موفقیت در دختران جوان نیز از عوامل آسیب پذیری آنها نسبت به افسردگی در این سنین شناخته شده هستند.
حتما بخوانید: دلایل و علائم افسردگی در زنان
چه عواملی باعث تحریک افسردگی شدید میشود؟
برخی از محرکها و عوامل متداول در ایجاد افسردگی بالینی از این قرار هستند:
- فقدان عزیزان به دلیل طلاق، مرگ یا جدایی
- انزوای اجتماعی یا احساس محرومیت
- تغییرات اساسی در زندگی مانند نقل مکان، فارغالتحصیلی، بازنشستگی، تغییر شغل و…
- تضاد و اختلافهای شخصی در روابط، با شریک و همسر یا مافوق خود
- در معرض آزار جنسی، جسمی یا احساسی قرارگرفتن
تشخیص افسردگی شدید
درمان افسردگی شدید در زنان
متخصصین سلامت مانند روانپزشکان میتوانند با ارزیابی و معاینه پزشکی، وضعیت افسردگی را بررسی کنند. مشکل افسردگی شدید با آزمایش و بررسی معمولی در ملاقات با پزشک قابل شناسایی است. پزشک با پرسش از سابقه شخصی و خانوادگی فرد در زمینه افسردگی شدید و بررسی علائم این بیماری میتواند به تشخیص درستی از وضعیت فرد برسد.
برای تشخیص افسردگی شدید نیازی به آزمایش خون، عکسبرداری یا سایر تستهای آزمایشگاهی نیست. با این وجود ممکن است پزشک معالج به کمک آزمایش خون به شناسایی سایر مشکلات پزشکی بپردازد که نشانههایی مشابه افسردگی دارند.
برای مثال، کم کاری تیروئید میتواند موجب بروز علائمی مشابه علائم افسردگی شود. مصرف و سوء مصرف الکل و موادمخدر، برخی داروها و سکته مغزی نیز علائم مشابهی دارند.
درمان افسردگی شدید در زنان
برای درمان افسردگی شدید در زنان، بهتر است سریعاً به دنبال درمان افسردگی خود باشید تا کیفیت زندگی شما بهتر شود. اولین دوره عملی شما باید مراجعه به روانشناس یا متخصص بهداشت روان باشد. روانشناس از شما می خواهد یک سری تست ها را انجام دهد و آزمایشاتی را انجام دهید تا وضعیت پزشکی جسمانی و روانی شما مشخص شود.
پزشک شما همچنین تعدادی سؤال در مورد علائم شما از شما خواهد پرسید، از قبیل: چه مدت آنها به طول انجامیده است، از زمان شروع، شدت علائم شما، میزان ماندگاری آنها (میزان بروز مجدد) و سابقه خانوادگی افسردگی شما چک می شود.
اگر پزشک شما مشکوک باشد که شما از افسردگی رنج می برید، او شما را به یک متخصص بهداشت روان ارجاع می دهد که می تواند به طور رسمی وضعیت شما را تشخیص دهد و توصیه هایی را برای درمان ارائه دهد.
رایج ترین گزینه های درمانی برای زنان مبتلا به افسردگی شامل داروها و درمان است. ضروری است که در صورت باردار بودن به پزشک خود بگویید، زیرا ممکن است داروهای خاصی برای درمان افسردگی روی رشد کودک شما تأثیر بگذارد.
در صورت افسردگی، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی را برای شما در مقابله و کاهش علائم افسردگی تجویز کند. اگر شروع به مصرف داروهای ضد افسردگی برای وضعیت خلق و خوی افسرده خود کرده اید، مهم است که علائم خود را کنترل کرده و عوارض جانبی آن را یادداشت کنید.
برخی از عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی می تواند افسردگی را در درصد کمی از افراد بدتر کند. به طور خاص، افزایش خطر افکار خودکشی، اقدام به خودکشی و تحریک پذیری، با استفاده از داروهای ضد افسردگی در برخی از افراد همراه است.
آیا میتوان از افسردگی شدید جلوگیری کرد؟
جلوگیری از افسردگی شدید در زنان
اگر شخصی یک بار به افسردگی شدید دچار شود، احتمال دارد بعد از بهبود در مقاطع زمانی دیگر دوباره به این مشکل مبتلا شود. بهترین روش برای جلوگیری از بروز دوباره مشکل، شناخت و آگاهی یافتن از دلایل و محرکهای افسردگی است.
البته ادامه مصرف داروهای تجویزشده از سوی پزشک برای جلوگیری از بازگشت افسردگی بالینی نیز بسیار مهم است، ضمن اینکه باید علائم افسردگی بالینی را شناخت و در صورت بروز هریک از آنها سریع با پزشک دربارهی علائم صحبت و گفتوگو کرد.
حتما بخوانید: چرا اینقدر زود عصبانی می شوم؟
داروهای ضد افسردگی و اثرات جانبی آن
پژوهشی در سال 2004 نشان داد که 4% از نوجوانانی که داروهای ضدافسردگی مصرف کردهاند، اقدام به خودکشی نمودهاند. درحالی که این تعداد در میان مبتلایانی که قرصهای شکر (پلاسیبو) مصرف کرده بودند تنها 2% بود.
از سوی دیگر، پژوهشی بلندمدت نشان داد که تأثیرات مطلوب این داروها بر عوارض نامطلوب آن غلبه دارد. جوشانده و مخمر موسوم به سنت جان یکی از داروهای گیاهی پرمصرف برای مبتلایان به افسردگی خفیف و مزمن در ایالات متحده و اروپاست.
با این حال، مطالعات مختلف نشاندهنده تلقینی بودن تأثیر این دارو و همچنین اثرات خنثیکننده آن بر سایر درمانها ازجمله داروهای ایدز و پیوند عضو بوده است. روان درمانی شوک الکتریکی نیز از دیگر روشهای رایج درمان افسردگی هستند.
سردرد، تهوع، بی خوابی، عصبانیت، حساسیت، ایجاد مشکلات در روابط جنسی نظیر بی میلی جنسی، خشکی دهان (با نوشیدن مایعات بیشتر برطرف میشود )، یبوست (با مصرف میوه، سبزیجات و لبنیات رفع میشود)، مشکلات مثانه از جمله کاهش شدت ادرار، تاری دید و گیجی در طی روز (میتواند مانع رانندگی شود و ضرورت مصرف شبانه داروها را بیشتر میکند) همگی از عوارض جانبی مصرف داروهای ضدافسردگی هستند.