ژاویز
تفریحاتی که هوش شما را افزایش می دهید
داشتـن تـفریح علاوه بـر جنبـه سرگرمـي و گذرانـدن وقت شمـا بـر زنـدگی و هـوش شمـا هـم تـاثیر مـي گذارد. سال ها ایـن طرز تـفکر وجود داشت کـه انسان ها بـا یک مـيزان هـوش معیـن متـولد مـي شونـد، هـوش ذاتی اسـت و بـرای افزایـش پتـانسیل های خود بـایـد تلاش فراوانی مـي کردنـد. ولی اکنون دانشمنـدان و پژوهشگران ثـابت کردنـد کـه مـي تـوان بـا انجام فعالیـت های گونـاگون مـيزان هـوش را افزایـش داد. در ادامه بـه 15 سرگرمـي ای مـي پردازیـم کـه تحقیقـات نشان داده هـوش را افزایـش مـي دهنـد.
چکار کنیم خیلی باهوش شویم
1- ساز بزنیـد :
موسیقی بـه خلاقیـت، مهــارت هــای تحلیلی، زبـان، ریـاضی، مهــارت هــای حرکتی ظریف و غیره کمک مـي کنـد. گرچـه هـمه ی ایـن هــا مزیـت هــای بزرگی محسوب مـي شونـد، امـا بـرخی معتقدنـد انجام ورزش هــای تیـمـي هـم تأثیرات مثبت زیـادی دارد. امـا آنچـه کـه ساز زدن را از دیگر فعالیـت هــا متمـایز مـي کنـد ایـن اســت کـه ایـن کار بـا ایجاد اتصالات جدیـد، بـاعث قوی شدن جسم پیـنه ای مـي شود یعنی هـمـان بخشی از مغز کـه دو نیـم کره را بـه یکدیگر متصل مـي کنـد.در هر سنی کـه بـاشیـد فرقی نمـي کنـد، تقویـت جسم پیـنه ای بـه مهــارت هــای اجرایی، حافظه، حل مسأله وعملکرد کلی مغز کمک مـي کنـد.
2- مطالعه کنیـد :
فرقی نمـي کنـد چیزی کـه مـي خوانیـد «هری پاتـر» یـا «بـازی تـاج و تخت» بـاشد یـا آخریـن شمـاره ی نشریه ی وال اســتـریـت ژورنـال، مطالعه کردن مزایـایی دارد کـه در هر صورت از آن هــا بـهره منـد مـي شویـد. مطالعه کردن اضطراب را کاهش مـي دهد، مسأله ای کـه بـاعث مـي شود احساس بـهتـری نسبت بـه خودتـان پیـدا کنیـد و هر سه نوع هـوش، یعنی هـوش متبلور، هـوش سیـال و هـوش هیجانی، را هـم افزایـش مـي دهد.در محیط کار، ایـن بدان معنی اســت کـه بـهتـر متـوجه خواهیـد شد کارهــا چطور بـایـد انجام شونـد و از مهــارت هــای مدیریـتی بـهتـری هـم بـرخوردار خواهیـد بود.
3- منظم ورزش کنیـد :
ورزش گاه و بیگاه بـه تـنهــایی کارساز نیســت. انجام ورزش بـه طور منظم بسیـار مؤثرتـر از انجام گاه و بیگاه ورزش هــای سنگیـن اســت. وقتی بـه طور منظم ورزش مـي کنیـد، سلول هــایـتـان غرق در BDNF مـي شونـد، نوعی پروتئیـن کـه بـه حافظه، یـادگیری، تمرکز، حواس جمعی و درک کمک مـي کنـد.بـه گمـان بـرخی دانشمنـدان، نشســتـن طولانی مدت تأثیر عکس دارد و مـانع از آن مـي شود کـه مغز آنطور کـه بـایـد کار کنـد.
چگونه تیز هوش شویم
4- زبـان جدیـد یـاد بگیریـد :
بـرای تقویـت حافظه لازم نیســت معمـا حل کنیـد، بـه جای آن یـادگیری زبـان جدیـدی را شروع کنیـد. تحقیقـات نشان داده افراد دو زبـانه در مقـایسه بـا کسانی کـه فقط بـه یک زبـان صحبت مـي کننـد، عملکرد بـهتـری در حل مسأله دارنـد. یـادگیری موفقیـت آمـيز یک زبـان جدیـد، مغز را قـادر مـي سازد هر کاری کـه از نظر ذهنی دشوار محسوب مـي شود را بـهتـر انجام دهد. ایـن مسأله شامل مهــارت هــای اجرایی ای مثل بـرنـامه ریزی و حل مسأله مـي شود.علاوه بـر ایـن، صحبت بـه حداقل دو زبـان تأثیر مثبتی بـر تـوانـایی شمـا در کنتـرل محیط اطراف خود و جلب بـهتـر تـوجه خود بـه فرآیـنـدهــای در حال وقوع دارد.
5- یـادگیری تـراکمـي خود را بسنجیـد :
بسیـاری از دانش آموزان و دانشجویـانی کـه از هـوش بـالایی بـرخوردارنـد قبل از امتحان در مدت کوتـاهی بـه صورت فشرده درس مـي خواننـد و روز امتحان هـم بـه نظر مـي رسد کـه درس را کامل یـاد گرفته انـد. امـا مشکل ایـن کار ایـن اســت کـه اطلاعاتی کـه بـه ایـن شکل کسب شده انـد اغلب بـه سرعت فراموش مـي شونـد، چون بـه نـدرت پیـش مـي آیـد – اگر اصلاً پیـش آمده بـاشد – کـه مجبور بـه تکرار آن اطلاعات شویـم.
یک دلیل ایـنکـه یـادگیری یک زبـان جدیـد هـوش را بیـشتـر مـي کنـد ایـن اســت کـه بـرای ایـن کار بـه یـادگیری تـراکمـي نیـاز اســت. وقتی در حال تلاش بـرای تقویـت مهــارت هــای زبـان خارجی خود هســتیـم، بـارهــا و بـارهــا دســتـور زبـان و لغاتی کـه یـاد گرفته ایـم را تکرار مـي کنیـم.مفهـوم کلی یـادگیری تـراکمـي را در زنـدگی روزمره و محل کار خود هـم لحاظ کنیـد و بـرای ایـن کار ذره ذره ی اطلاعات ارزشمنـدی کـه کسب مـي کنیـد را ثبت کنیـد.
از کتـاب هــایی کـه خوانـده ایـد و آنچـه در مذاکره ی مهـمـي گذشته نتیجه گیری کنیـد و نکات مهـم آن هــا را یـادداشت کنیـد یـا یک دفتـر کوچک داشته بـاشیـد و هر چیزی کـه تـوجه تـان را جلب مـي کنـد را در آن یـادداشت کنیـد. یـادگیری تـراکمـي را بـه تدریج وارد بـرنـامه ی خودسازی تـان کنیـد.
6- مغزتـان را ورزش دهیـد :
سودوکو، جدول هــا، معمـاهــا، بـازی هــای رومـيزی، بـازی هــای ویـدئویی، بـازی هــای کارتی و فعالیـت هــای مشابـه، انعطاف پذیری عصبی را افزایـش مـي دهنـد. منظور از انعطاف پذیری عصبی، تغییرات مختلف و زیـادی اســت کـه در مسیرهــای عصبی و سیـنـاپس هــا رخ مـي دهد و در اصل تـوانـایی مغز بـرای تشخیص خود اســت.وقتی سلول هــای عصبی بـه شکل جدیـدی پاسخ دهنـد، ایـن مسأله بـاعث افزایـش انعطاف پذیری عصبی مـي شود کـه بـه مـا تـوانـایی بیـشتـری مـي بخشد تـا هر مسأله ای را از زوایـای مختلفی ببیـنیـم و علل و آثـار رفتـارهــا و احساسات مختلف را متـوجه شویـم. بـه ایـن تـرتیب، الگوهــای جدیـدی را یـاد مـي گیریـم و تـوانـایی هــای شنـاختی مـا افزایـش مـي یـابد.
بـا تـوجه بـه نقش انعطاف پذیری عصبی در مشکلاتی مثل زنگ زدن گوش، بـالا رفتـن انعطاف پذیری عصبی مـي تـوانـد از بـروز بعضی مشکلات جلوگیری کنـد. بـرای مثـال، کسانی کـه انعطاف پذیری عصبی بـالایی دارنـد، کمتـر مســتعد اضطراب و افسردگی هســتـنـد و در عیـن حال، زودتـر یـاد مـي گیرنـد و حافظه ی بـهتـری دارنـد.
چکار کنیم خیلی باهوش شویم
7- مدیـتیـشن کنیـد :
دالایی لامـا، رهبـر دیـنی بوداییـان تبت، در سال 1992 از دانشمنـدی بـه نـام ریچارد دیویـدسون دعوت کرد امواج مغزی او را در حیـن انجام مدیـتیـشن مورد بـررسی قرار دهد تـا معلوم شود کـه آیـا مـي تـوانـد طبق چیزی کـه از او خواســته مـي شود، امواج مغزی خاصی را تـولیـد کنـد. ایـن تحقیق نشان داد وقتی بـه دالایی لامـا و دیگر راهب هــا گفته مـي شد مدیـتیـشن کننـد و روی حس مهربـانی تمرکز کننـد، امواج مغزی آن هــا هـم وضعیـت روحی آن هــا را عمـيقـاً مهربـان نشان مـي داد.
بـا انتشار نتـایج کامل ایـن تحقیق، تـوجه بسیـاری بـه ایـن موضوع جلب شد. مدیـتیـشن بـرای افراد بلنـد پرواز بسیـار جالب تـوجه بود چون ایـن تحقیق بـه طور ضمنی بیـان مـي کرد مـا مـي تـوانیـم امواج مغزی خود را کنتـرل کنیـم و هر چـه را هر زمـان کـه بخواهیـم احساس کنیـم. ایـن بدان معنی اســت کـه مـا مـي تـوانیـم بلافاصله قبل از یک مذاکره ی مهـم احساس قدرت بیـشتـری کنیـم، وقتی درخواســت اضافه حقوق داریـم احساس اعتمـاد بـه نفس بیـشتـری داشته بـاشیـم و وقتی قصد فروش چیزی را داریـم بیـشتـر احساس قـانع کننـده بودن داشته بـاشیـم.
8- بـازی شطرنج :
احتمـالا مـي‌دانیـد کـه شطرنج یک سرگرمـي فوق‌العاده بـرای بـهبود کارکرد شنـاختی مغز اســت. ایـن بـازی هر دو نیـمکره مغز را تقویـت مـي‌کنـد. ابتدا بـازیکنـان بـایـد بـا کمک گرفتـن از نیـمکره چپ مغز تـفاوت اجسام پیـش رو را ثبت کننـد. سپس، از نیـمکره راســت مغز کـه بـا تشخیص الگو مرتبط اســت اســتـفاده مـي‌شود.شطرنج بـه بـهبود حافظه و تـوسعه تـفکرات اســتـراتژیک هـم کمک مـي‌کنـد و یک سرگرمـي عالی بـرای افزایـش کیفیـت زنـدگی محسوب مـي‌شود.
9- رقصیـدن :
رقصیـدن علاوه بـر سرگرم کننـده بودن مزایـای زیـادی هـم دارد. البته وقتی مـي‌رقصیـد یک نوع ورزش فیزیکی هـم محسوب مـي‌شود. ایـن عمل اســتـرس را کاهش داده و سطح سروتـونیـن (یک انتقـال دهنـده عصبی کـه احساسات را بـه سلامت مرتبط مـي‌کنـد) را در بدن افزایـش مـي‌دهد. مزیـت دیگر رقصیـدن افزایـش قدرت حسی شنـاختی و بـه عبـارت دیگر تیزهـوشی اســت، ایـن امر شمـا را بـاهـوش‌تـر مـي‌کنـد.
10- پرورش مـاهی :
تحقیقـات نشان داده داشتـن حیوان خانگی بـاعث مـي‌شود بدن سالم‌تـری داشته بـاشیـد. بـه هـمـين دلیل هـم بیـمـارســتـان‌هــا، خانه‌هــای سالمنـدان و موسسات ذهنی بیـشتـری ایـن روزهــا از روش کمکی حیوان درمـانی اســتـفاده مـي‌کننـد. سگ و گربـه جزء گونه‌هــای محبوبی اســت کـه در ایـن روش از آن اســتـفاده مـي‌شود و مـاهی هـم در ایـن زمـينه کاربـرد دارد.
بـا ایـنکـه نگهداری مداوم سگ و گربـه زیـاد کاربـردی نیســت، مـاهی جزء مواردی اســت کـه هـمـيشه در خانه بـرایـش جا هســت. بعلاوه، مـاهی تـوجه و زمـان کمتـری نیـاز دارد. در نهــایـت بـایـد گفت هیچ کس نمـي‌تـوانـد مدعی شود تمـاشای حرکت مـاهی در آب هیچ تـاثیری در او ایجاد نمـي‌کنـد.
11- صنـایع دســتی :
متخصصان مـي‌گویـنـد ساختـن چیزهــای دســت‌ساز بـرای افراد دارای مشکل اضطراب، افسردگی یـا درد مزمن مفیـد اســت. در واقع صنـایع دســتی مزایـایی مشابـه بـا مدیـتیـشن دارد. بـرای مثـال حرکات تکراری در هنگام بـافتـن بـاعث فعال شدن سیســتم عصبی پاراسمپاتی مـي‌گردد.
راه های تقویت هوش
12- نوشتـن :
داشتـن دفتـرچـه یـادداشت کمک مـي‌کنـد بـه افکارتـان نظم دهیـد، بـرای رسیـدن بـه اهداف مورد نظرتـان بـرنـامه بـریزیـد، کمک مـي‌کنـد مشکلات را حل کنیـد و مکانیزم خوبی بـرای تسکیـن اســتـرس اســت. بعلاوه، بـه گفته یکی از محققـان دانشگاه تگزاس بـه نـام جیـمز پنبیکر نوشتـن مرتب بـاعث اســتقـامت سلول‌هــای ایـمنی‌ای بـا نـام لنفوسیـت‌هــای تی مـي‌شود.یـادداشت بـرداری بـه شمـا کمک مـي‌کنـد خودتـان را بـهتـر بشنـاسیـد. بـه کمک آن قـادر خواهیـد بود بـه وضوح تشخیص دهیـد چـه عواملی بـاعث خوشحالی یـا پرانرژی شدنتـان مـي‌شود. بـا داشتـن ایـن معلومـات مـي‌تـوانیـد لذت بیـشتـری را بـرای خود بـه ارمغان بیـاوریـد و بیـن خود و افرادی کـه مکدر اوقـات شمـا هســتـنـد مـي‌تـوانیـد فاصله ایجاد کنیـد.
13-در رفت و آمدهــای روزانه بـه پادپخش‌هــا یـا کتـاب‌هــای صوتی مهیج گوش بدهیـد
حتی اگر مثل من فقط ۱۰ دقیقه سوار بـر دوچرخه بـاشیـد، در تلفن هـمراه‌تـان فایل‌هــای صوتی بـریزیـد کـه بـه ذهن هیجان مـي‌دهنـد. منـابع زیر مـي‌تـواننـد مفیـد بـاشنـد:تد تـاکس (TED Talks) (ابزارک ایـن وب‌گاه اجازه مـي‌دهد فایل‌هــای صوتی را پیـش‌فروبـارگذاری کنیـد و بنـابـرایـن حافظه‌ی گوشی‌تـان اشغال نمـي‌شود).وب‌گاه بلیـنک‌سیـت (Blinksit) بـرخی از خلاصه‌هــا‌ی‌اش را بـه صورت صوتی ارائه مـي‌دهد.کتـاب‌هــای صوتی کـه مـي‌خریـد.پادپخش نویسنـده‌هــای مورد علاقه‌تـان
14- زمـان‌تـان را بـا آدمهــای بـاهـوش‌تـر سپری کنیـد :
عادات اجتمـاعی مسری هســتـنـد. ایـن یک حقیقت معروف در علم اســت کـه مثلا چاقی از طریق شبکـه‌هــای اجتمـاعی گســتـرش مـي‌یـابد. عادات و الگوهــای کسانی کـه وقت‌تـان را بـا آنهــا مـي‌گذرانیـد بـه شمـا سرایـت مـي‌کنـد. وقت خود را بـا آدمهــای بـاهـوش بگذرانیـد تـا از آنهــا سود ببـریـد.
چگونه مغز متفکر شویم
15- بـا آدم‌هــایی کـه نظر مخالف شمـا دارند صحبت کنیـد :
بـا آدم‌هــایی کـه روی موضوع خاصی بـا شمـا تـوافق نظر نـدارنـد، وارد بحث شویـد (دوســتـانه). بحث بـا آنهــا بـاعث مـي‌شود کـه شمـا: ۱. قدرت اســتدلال خود را قوی‌تـرکنیـد. ۲. یـا متقـاعد شویـد کـه اشتبـاه مـي‌کنیـد.در هر دو صورت بـرنـده شمـا هســتیـد. در مورد اول شمـا شخص دیگر را بـا اســتدلال کردن متقـاعد مـي‌کنیـد و در مورد دوم، منطق نـادرســتی کـه قبلا داشتیـد از بیـن مـي‌رود.
نکته ی اصلی آن اســت کـه مغز مـي تـوانـد رشد کنـد و شمـا مـي تـوانیـد ایـن کار را آگاهــانه و تعمداً انجام دهیـد. هر فعالیـتی بخش هــای خاصی از مغز را تحریک و فعال مـي کنـد، بنـابـرایـن شمـا مـي تـوانیـد نقـاط قوت خود را آنچنـان تقویـت کنیـد کـه دیگر هیچ ضعفی در آن هــا نـداشته بـاشیـد و در عیـن حال نقـاط ضعف خود را بـهبود بخشیـد.
سخن پایانی :
اگر احساس مـي کنیـد در کار خود بـه بـالاتـریـن درجه ی پیـشرفت رسیـد (یـا دیگر پیـشرفتی در کار خود احساس نمـي کنیـد)، اگر بلنـد پرواز هســتیـد، و البته اگر کارآفریـن هســتیـد و بـه دنبـال بـه حداکثر رسانـدن پتـانسیل خود هســتیـد، بـرای خودسازی روی رشد و پرورش مغز خود تمرکز کنیـد.
کمـي از وقت خود کـه صرف فیسبوک و تمـاشای تلویزیون مـي‌شود را بـه انجام یکی از ایـن سرگرمـي‌هــا اختصاص دهیـد. البته سرگرمـي‌هــای زیـادی وجود دارد کـه مـي‌تـوانیـد از بیـن آنهــا دســت بـه انتخاب بزنیـد. بـا داشتـن سرگرمـي‌هــای ایـن چنیـنی بـه افزایـش کیفیـت زنـدگی خود کمک کنیـد.
