روانشناسی رنگ ها و تاثیر آن بر روی شخصیت افراد

همه ما انسانها بـا رنگ هار در تمام زنـدگی خود سر و کار داریم. روانشناسی رنگها عم بدین منظور امری ضروری است. رنگ ها بـر روی افراد تـاثیر می گذارد و ابزاری قوی بـرای ارتبـاط بـرقرار کردن است. هر رنگ نشان دهنـده یک خلق و خو و رفتـار است، پس لازم است دربـاره رنگ ها اطلاعات بیشتـری کسب کنید. در این مطلب ما روانشناسی رنگ ها و تـاثیر آن بـر روی شخصیت افراد را بـرای شما آماده کرده ایم، بـا ما همراه بـاشید.

روانشناسی رنگ‌ چیست؟

روانشناسی رنگ به معنی مطالعه تأثیرگذاری رنگ‌های موجود در محیط بـر ذهن و حالات روحی افراد است. البته این علم، یک شاخه جداگانه از روانشناسی نیست بلکـه در میان زیرمجموعه‌های مختلف روانشناسی، می‌توانـد بخشی از «روانشناسی شناختی» بـاشد. بـا وجودی کـه اثر رنگ‌ها تـا حدودی ذهنی است و در مورد اشخاص مختلف بـا جنسیت، سن و فرهنگ مختلف فرق می‌کنـد، امّا بیشتـر رنگ‌ها دارای معنی و تـاثیر یگانه‌ای در سراسر جهان هستنـد. بـرای مثال رنگ‌هایی کـه در طیف قرمز قرار دارنـد به عنوان رنگ‌های گرم شناخته می‌شونـد کـه این طیف دامنه‌اش از احساسات گرم و صمیمانه تـا احساس خشم و عصبـانیت متغیر است.

روانشناسی رنگ‌ها و مطالعه رنگ‌ها به عنوان عواملی کـه بـر رفتـار و واکنش‌های افراد تـاثیر می‌گذارنـد، اهمیت و جذابیت فراوانی دارد تـا حدی کـه بعضی اوقات از تست روانشناسی رنگ‌ها بـرای شخصیت شناسی از روی رنگ مورد علاقه استفاده می‌شود. البته تست رنگ شخصیت جوابی قطعی دربـاره شخصیت افراد به شما نمی‌دهد، اما می‌توانـد در شناخت بهتـر بـرخی از ابعاد شخصیت مفید بـاشد.

روانشناسی رنگها

به چه دلیل روانشناسی رنگ‌ها مهم است؟

اهمیت روانشناسی رنگ‌ها از این منظر است کـه می‌توان از رنگ‌ها به عنوان عامل کمکی در درمان بیماری‌های مختلف، ایجاد تغییرات مثبت در فکر، ذهن و جسم، تنظیم اهداف شغلی بـا کاهش استـرس شغلی و ارتقاء مهارت‌های ارتبـاطی استفاده کرد. روانشناسی رنگ همچنین به شکلی گستـرده در بـازاریابی و مسائل تجاری استفاده می‌شود.

اثرات روانشناختی رنگ‌ها چیست ؟

اگرچه بـرداشت از رنگ تـا حدودی ذهنی است، اما بـرخی از جلوه‌های رنگی وجود دارنـد کـه معنای جهانی دارنـد. رنگ‌هایی در طیف رنگ قرمز، به عنوان رنگ‌های گرم شناخته شده انـد کـه شامل قرمز، نارنجی و زرد می‌شونـد. این رنگ‌های گرم می‌تواننـد احساساتی شامل احساس گرما و آسایش تـا احساس خشم و خصومت نشان دهنـد. رنگ‌هایی کـه در طیف آبی وجود دارد به عنوان رنگ‌های خنک شناخته می‌شونـد و شامل رنگ‌های آبی، بنفش و سبز می‌شونـد. این رنگ‌ها اغلب به عنوان آرام توصیف می‌شونـد، اما می‌تواننـد احساس غم و بی تفاوتی را به ذهن بسپارنـد.

رنگ سیاه :

اثرات مثبت: پیچیدگی، زرق و بـرق، امنیت، ایمنی، کارایی
اثرات منفی: سرکوب، سردی، تهدید، سنگینی

رنگ سیاه کاملا جذب کننـده است. پیامد‌های روانشناسی رنگ سیاه قابل توجه است. این رنگ موانع محافظتی ایجاد می‌کنـد، زیرا کـه تمام انرژی‌هایی را کـه به سوی شما می‌آید جذب می‌کنـد و شخصیت شما را پنهان می‌کنـد. سیاه در اصل عدم وجود نور است، چرا کـه هیچ طول موجی منعکس نمی‌شود و بنابـراین می‌توانـد تهدید کننـده بـاشد؛

بسیاری از مردم از رنگ تیره می‌تـرسنـد. اما از لحاظ مثبت نگری به صورت مطلق ارتبـاط بـرقرار می‌کنـد. این ارتبـاط پیچیدگی و بـرتـری بی نظیری را به همراه دارد و به ویژه بـا رنگ سفید خوب عمل می‌کنـد. سیاه ادراک سنگینی و جدیت را ایجاد می‌کنـد. رنگ سیاه نشان دهنـده سلطه و قدرت است و رفتـارهایی از خود بـروز می‌دهنـد کـه نشان دهنـده خودنمایی است.

روانشناسی رنگها در تبلیغات

رنگ سفید :

اثرات مثبت: بهداشت، بی بـاری، وضوح، خلوص، پاکی سادگی، پیچیدگی، بهره وری
اثرات منفی: نابـاروری، سردی، موانع، عدم دوستی

درست همانطور کـه سیاه جذب کننـده است، سفید بـازتـابنـده کامل است. در واقع، این نیروی کامل طیف سفید را در چشم ما نشان می‌دهد. از این رو، موانع ایجاد می‌کنـد، اما موانع آن متفاوت از جنبه رنگ سیاه است. سفید از لحاظ روانشناسی رنگ بیانگر خلوص است. مفهوم ناپایداری نیز می‌توانـد جنبه منفی آن بـاشد. از لحاظ بصری، سفید، یک درک فزاینـده از فضا را می‌دهد.

اثر منفی سفید در رنگ‌های گرم بـاعث می‌شود کـه آن‌ها به نظر بـرسنـد و احساس خوبی ایجاد کننـد. به طور کلی رنگ سفید نشان دهنـده پاکیزگی و بی گناه بودن فرد در نظر گرفته می‌شود. افرادی کـه رنگ سفید را دوست دارنـد معمولا دارای خلاقیت بـالا و به فکر صلح و آرامش هستنـد. همچنین افرادی آرام بوده و شنونـده خوبی هستنـد

روانشناسی رنگ ها در کسب و کار

رنگ صورتی :

اثرات مثبت: آرامش فیزیکی، پرورش، گرما، زنانه بودن، عشق، جنسیت، بقا
اثرات منفی: مهار، تـرس احساسی، تخریب، ضعف فیزیکی

این رنگ به صورت ته مایه‌ای از رنگ قرمز، از لحاظ جسمی ما را تحت تـاثیر قرار می‌دهد، اما این تـاثیر به این شکل است کـه ما را آرام می‌کنـد، نه تحریک. صورتی از لحاظ روانشناسی رنگ، یک رنگ قدرتمنـد و روان شناختی است. این رنگ نشان دهنـده اصل زنانگی و بقای گونه است؛ این رنگ پرورش دهنـده و تسکین دهنـده جسم است. استفاده بیش از حد از رنگ صورتی از لحاظ فیزیکی می‌توانـد تـا حدی مخرب و سست کننـده بـاشد

رنگ قرمز :

اثرات مثبت: قدرت جسمانی، قدرت، گرما، انرژی، بقا، تحریک، مردانگی، هیجان
اثرات منفی: اختلال، تجاوز، تـاثیر منفی بصری، فشار

قرمز طولانی‌تـرین طول موج را دارد و به همین دلیل است کـه توجه ما را جلب می‌کنـد. دلیلی کـه از این رنگ در چراغ‌های راهنمایی در سراسر جهان استفاده می‌شود نیز همین خاصیت جلب توجه است. اثر رنگ قرمز فیزیکی است؛ به این معنی کـه احساسات را تحریک می‌کنـد و نبض افراد را افزایش می‌دهد. این رنگ مربوط به اصل مردانگی است و می‌توانـد غریزه «مبـارزه یا پرواز» را فعال کنـد. قرمز از لحاظ روانشناسی رنگ قدرت است. قرمزِ خالص، ساده‌تـرین رنگ و بدون ظرافت؛

تحریک کننـده و پر جنب و جوش و بسیار دوستـانه است. در عین حال، آن را می‌توان به عنوان رنگی تهاجمی‌نیز محسوب کرد. از دیگر ویژگی‌های شخصیت افراد طرفدار رنگ قرمز، عجول و زود جوش بودن آن‌هاست. این افراد خیلی زود عصبـانی می‌شونـد و قضاوت می‌کننـد. افرادی خوش قلبنـد ولی از طرف دیگر نمی‌تواننـد خود را کنتـرل کننـد. بین رنگ قرمز و تحریک جنسی مردان نیز ارتبـاط وجود دارد.

روانشناسی رنگ ها و شخصیت

رنگ آبی :

اثرات مثبت: هوش، ارتبـاطات، اعتماد، کارایی، آرامش، وظیفه، منطق، خنکی، انعکاس، آرامش
اثرات منفی: سردی، بی اعتمادی، عدم احساس، عدم دوستی

آبی رنگ ذهن است و اساسا آرامش بخش است. این رنگ به لحاظ ذهنی تأثیر به سزایی دارد و تـاثیر آن بـا واکنش فیزیکی کـه ما به رنگ قرمز داریم متفاوت است. آبیِ پررنگ تفکر ما را تحریک می‌کنـد و آبیِ کم رنگ، ذهن و تمرکز را آرام می‌کنـد. به نظر می‌رسد اشیاء آبی به انـدازه قرمز به ما نزدیک نیستنـد.

رنگ آبی رنگ جهان است. بـا این حال، آن را در روانشناسی رنگ، می‌توان به عنوان رنگی سرد، بی ثبـات و غیر دوستـانه هم شناخت. افرادی کـه به رنگ آبی علاقه منـد هستنـد، به صداقت و وفاداری بسیار اهمیت می‌دهنـد و به دنبـال ایجاد نظم در زنـدگی خود هستنـد. این افراد وظیفه شناس و مسئولیت پذیرنـد و به طور کلی درونگرایی بـالاتـری دارنـد

رنگ سبز :

اثرات مثبت: هماهنگی، تعادل، استـراحت، عشق جهانی، آرامش، اطمینان، تعادل، صلح
اثرات منفی: خستگی، رکود، خالی از انرژی، بی نظمی

سبز رنگ تعادل است و بدان معنی است کـه هر چیزی سر جای خودش است و نیازی به تنظیم و تغییر نیست. هنگامی‌کـه به جهان نگاه می‌کنیم، می‌بینیم کـه حاوی مقدار زیادی رنگ سبز است، این نشان دهنـده حضور آب و قحطی کم است، بنابـراین ما بـا رنگ سبز، به سطح بـالایی از اطمینان می‌رسیم. از منظر منفی، این رنگ می‌توانـد رکود را نشان دهد.

افرادی کـه از این رنگ زیاد استفاده می‌کننـد، افرادی بـا شخصیت مثبت، بـا اراده و پشتکار زیادنـد. این افراد بـرای خود ارزش زیادی قائلنـد، بسیار کنجکاونـد و بـا مشکلات سرسختـانه مبـارزه می‌کننـد.

روانشناسی رنگ ها در لبـاس

رنگ زرد :

اثرات مثبت: خوش بینی، اعتماد به نفس، عزت نفس، قدرت احساسی، دوستی، خلاقیت
اثرات منفی: غیر منطقی بودن، تـرس، شکننـدگی احساسی، افسردگی، اضطراب، خودکشی

طول موج زرد نسبتـا طولانی و اساسا تحریک کننـده است. در این حالت این رنگ محرک احساس است، بنابـراین زرد قوی‌تـرین رنگ از نظر روانی است. زرد، روحیه ما و اعتماد به نفس ما را افزایش می‌دهد؛ این رنگ اعتماد به نفس و خوش بینی را بـالا می‌بـرد. اما استفاده بیش از حد از آن می‌توانـد بـاعث کاهش عزت نفس، ایجاد تـرس و اضطراب شود.

افرادی کـه به رنگ زرد علاقه دارنـد بلنـد پرواز و عاشق پیشرفت هستنـد و همواره در تکاپو و تلاش می‌بـاشنـد. این افراد، افرادی اجتماعی و شوخ‌انـد و مردم جذب آن‌ها می‌شونـد

رنگ خاکستـری :

اثرات مثبت: بی‌طرفی روانی
اثرات منفی: عدم اطمینان، رطوبت، افسردگی، خواب زمستـانی، کمبود انرژی

خاکستـری خالص تنها رنگی است کـه خواص روانشناسی رنگ مستقیمی نـدارد. بـا این حال، کاملا سرکوبگر است و زمانی کـه جهان خاکستـری می‌شود، ما به طور غریزی شرایط را بـرای آماده شدن بـرای خواب زمستـانی آماده می‌کنیم. به غیر از تن دقیق، خاکستـری اثر متفاوتی روی رنگ‌های دیگر مورد استفاده دارد. استفاده از خاکستـری معمولا عدم اطمینان و تـرس از قرار گرفتن در معرض دید را نشان می‌دهد.

روانشناسی رنگها در معماری

رنگ بنفش :

اثرات مثبت: آگاهی معنوی، مهارت، بینایی، لوکس بودن، اعتبـار، حقیقت، کیفیت
اثرات منفی: بـرون گرا، انحطاط، سرکوب، نادیده گرفتن

کوتـاه‌تـرین طول موج بـرای رنگ بنفش است کـه اغلب به عنوان رنگ ارغوانی توصیف می‌شود. این رنگ آگاهی را به سطح بـالایی از ذهن، حتی به حوزه ارزش‌های معنوی می‌رسانـد. این رنگ بسیار درونگرا است و تفکر عمیق یا مراقبه را تشویق می‌کنـد و معمولا بهتـرین کیفیت ممکن را در اختیار قرار می‌دهد.

آخرین طول موج قابل مشاهده قبل از اشعه ماوراء بنفش، دارای ارتبـاط بـا زمان و فضا و کیهان است. استفاده بیش از حد از بنفش می‌توانـد درونگرایی را بیش از حد افزایش دهد. افرادی کـه این رنگ را دوست دارنـد افراد جسوری هستنـد. استفاده از این رنگ در محیط و دفتـر کار بسیار مناسب است.

رنگ نارنجی :

اثرات مثبت: راحتی، گرما، امنیت، حساسیت، اشتیاق، فراوانی، سرگرم کننـده
اثرات منفی: محرومیت، سرخوردگی، ناامیدی، عدم بلوغ

از آنجا کـه نارنجی تـرکیبی از قرمز و زرد است، رنگ تحریک کننـده‌ای است و در واقع تـرکیبی از بخش فیزیکی و عاطفی است. این تمرکز ما بـر مسائل فیزیکی – غذا، گرما، پناهگاه و … – و حساسیت را افزایش می‌دهد. این رنگ از نظر روانشناسی سرگرم کننـده است.

اما اثر منفی آن می‌توانـد بـر روی محرومیت تمرکز کنـد، این به احتمال زیاد زمانی است کـه نارنجی گرم بـا رنگ سیاه استفاده می‌شود. به همین تـرتیب، استفاده بیش از حد از رنگ نارنجی، بیهودگی و فقدان ارزش‌های فکری را به دنبـال دارد. نارنجی دوستـان؛ افرادی اجتماعی، خوش خلق، صادق و فداکارنـد. بـا این حال نفوذ در این افراد سخت است.

کاربـرد روانشناسی رنگ در زنـدگی

آگاهی از روانشناسی رنگ ها و استفاده از هر یک از آن‌ها بـا توجه به خواصشان کاربـرد‌های فراوانی دارد. در تبلیغات، پزشکی، طراحی و دکوراسیون منزل، نحوه لبـاس پوشیدن و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رنگ ها می‌تواننـد تـاثیرات به سزایی بـر روحیه افراد بگذارنـد و استفاده به جا از آن‌ها می‌توانـد بسیار سودمنـد بـاشد و می‌توانـد در همه جنبه‌های زنـدگی تـاثیرات خود را بگذارد. در کنار این مسئله یکی از روش‌هایی کـه بـرای کاهش مشکلات و بیماری‌های روانی استفاده می‌شود بهره بـردن از همین رنگ‌ها است.

روانشناسی رنگها در کودکان

بیشتـر بخوانید : 6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتـار انسانها، احساسات پایه

رنگ‌ها در درمان بیماران چه کاربردی دارد :

چنـدین فرهنگ بـاستـانی، از جمله مصری‌ها و چینی ها، «کروموتـراپی» یا استفاده از رنگ‌ها بـرای درمان بیمارن را به کار گرفته انـد. گاهی اوقات از کروتـراپی به عنوان نور درمانی یا رنگ شناسی نیز یاد می‌شود. امروزه از رنگ شناسی به عنوان یک درمان جامع یا جایگزین استفاده می‌شود. در ادامه نمونه‌هایی از کاربـرد رنگ‌ها در درمان را می‌توان ملاحظه کرد:

• از رنگ قرمز بـرای تحریک بدن و ذهن و افزایش گردش خون استفاده می‌شود.
• تصور می‌شود کـه رنگ زرد بـاعث تحریک اعصاب و پاکسازی بدن می‌شود.
• از رنگ نارنجی بـرای بهبود ریه‌ها و افزایش سطح انرژی استفاده می‌شود.
• اعتقاد بـر این است کـه رنگ آبی بـاعث تسکین بیماری‌ها و درمان درد می‌شود.
• تصور می‌شود رنگ نیلی، مشکلات پوستی را کاهش می‌دهد.

معنی رنگها

تحقیقات دربـاره روانشناسی رنگ‌ها :

بیشتـر روانشناسان، رنگ درمانی را بـا شک و تـردید می‌نگرنـد و خاطرنشان می‌کننـد کـه تأثیرات فرضی رنگ بـر درمان افراد، اغلب به شدت اغراق آمیز است چرا کـه رنگ‌ها در فرهنگ‌های مختلف، دارای معانی مختلفی نیز هستنـد. بـا این حال، تحقیقات موجود نشان داده است کـه رنگ می‌توانـد افراد را به طرق شگفت آور مختلفی متأثر کنـد. پس از آزمایش معروف «دوشارخ» در زمینه شناخت شخصیت انسان از طریق لکـه‌های رنگین جوهر، آزمایش «لوشر» جدیدتـرین نظریه‌ای است کـه در این مورد ارائه گردیده است. بـار علمی آزمایش مزبور علاوه بـر استفاده در موارد روانکاوی و روانشناسی، در سیستم‌های استخدامی نیز بکار گرفته می‌شود.

در روانشناسی نوین «رنگ» و رنگ‌ها از معیار‌های سنجش شخصیت به‌شمار می‌آینـد؛ چرا کـه هر یک از آن‌ها تأثیر خاص روحی و جسمی را در یک فرد بـاقی گذارده و رنگ نشانگر وضعیت روانی و جسمی وی می‌بـاشد. این موضوع بـا توجه به پیشرفت‌های دو دانش فیزیولوژی و روانشناسی به اثبـات رسیده است. یک مطالعه نشان داده است کـه قرص‌های دارویی بـا رنگ گرم نسبت به قرص‌های دارویی بـا رنگ خنک، موثرتـر بودنـد. همچنین در مطالعه دیگری ثابت شد کـه چراغ‌های روشنایی معابـر بـا رنگ آبی، منجر به کاهش محسوس جرم و جنایت شده است. قرمز بـاعث می‌شود افراد بـا سرعت و نیروی بیشتـری واکنش نشان دهنـد، چیزی کـه طبق گفته محققان احتمال دارد در طول فعالیت‌های ورزشی بسیار مفید بـاشد. لبـاس‌های فرم سیاه احتمالاً بـاعث می‌شود کـه دانش آموزان بیشتـر مورد تنبیه قرار گیرنـد. این مطالعه همچنین نشان داد کـه دانش اموزانی کـه از لبـاس‌های ورزشی سیاه رنگ استفاده کرده بود، کمتـر از دانش آموزان دیگر در مسابقات موفق بوده انـد.

روانشناسی شخصیت

میزان اعتبار روانشناسی رنگ‌ها :

علاقه به موضوع روانشناسی رنگ در حال رشد است، اما تعداد زیادی از سوالات در این خصوص هنوز بی پاسخ مانـده است. آیا می‌توان از رنگ بـرای افزایش بهره وری کارگران یا ایمنی در محل کار استفاده کرد؟ چه رنگ‌هایی در رفتـار مصرف کننـده تأثیر دارد؟ آیا انواع خاصی از شخصیت ها، رنگ‌های خاصی را تـرجیح می‌دهنـد؟ همانطور کـه محققان همچنان به تحقیق در مورد چنین سؤالاتی می‌پردازنـد، احتمال دارد به زودی اطلاعات بیشتـری دربـاره تأثیرات متفاوت رنگ بـر روانشناسی انسان کسب کنیم.

بـا این همه «زنا اوکانر»، عضو هیئت علمی گروه معماری، طراحی و بـرنامه ریزی دانشگاه سیدنی، نشان می‌دهد کـه مردم بـاید نسبت به بسیاری از ادعا‌هایی کـه دربـاره روانشناسی رنگ می‌بیننـد، احتیاط کننـد. اوکانر توضیح می‌دهد کـه: «بسیاری از این ادعا‌ها از لحاظ پشتیبـانی تجربی و علمی، فاقد استدلال هستنـد و نقص‌های اساسی را نشان می‌دهنـد. اما نگرانی بزرگتـر این است کـه چنین بـرداشت‌های ناقصی احتمال دارد به عنوان واقعیت علمی ارائه شونـد. علاوه بـر این، چنین ادعا‌هایی اغلب به تحقیقات منسوخ شده و قدیمی، بدون مراجعه به یافته‌های تحقیقاتی جدید متکی هستنـد».

رنگ می‌توانـد نقش مهمی در انتقال اطلاعات، ایجاد روحیه خاص و حتی تأثیرگذاری بـر تصمیماتی کـه افراد می‌گیرنـد، داشته بـاشد. تـرجیحات رنگی افراد همچنین روی اشیاء انتخاب شده، لبـاس‌هایی کـه می‌پوشنـد و نحوه تزئین محیط آن‌ها نیز تأثیر می‌گذارد. افراد غالبـاً اشیاء را بـا رنگ‌هایی انتخاب می‌کننـد کـه حالت‌ها و احساسات خاصی را به وجود می‌آورد، ماننـد انتخاب رنگ خودرو کـه به نظر اسپرت، آینـده نگر، بـراق یا قابل اعتماد است. از رنگ‌های اتـاق نیز می‌توان بـرای بیرون کشیدن خلق و خوی خاص استفاده کرد، ماننـد نقاشی اتـاق خواب بـا رنگ سبز ملایم بـرای ایجاد روحیه‌ای آرام.

کارشناسان دریافته انـد، در حالی کـه رنگ می‌توانـد در نحوه احساس و عمل ما تأثیر داشته بـاشد، این تأثیرات در معرض عوامل شخصی، فرهنگی و موقعیتی قرار دارد؛ بنابـراین بـرای به دست آوردن درک بهتـری از روانشناسی رنگ، تحقیقات علمی بیشتـری بـاید صورت گیرد.

کلام آخر :

امیدواریم مطالب بـالا بـرای شما مفید بوده بـاشد. رنگ ها تـاثیرات زیادی بـر زنـدگی ما دارنـد و اکنون می دانیم کـه هر رنگ نشان دهنـده چه چیزی است از  آنها می توانیم در انتخاب هایمان بـرای لبـاس پوشیدن، دکوراسیون یا در زمینه های کسب و کار و … استفاده کنیم.

مطالب بیشتـر :

فواید موسیقی در زنـدگی از نظر روانشناسی

آلبوم عکس نی نی خوشگل و بـانمک