نگهداری گیاه پتوس در خانه
نگـهداری پتــوس و نحوه تکثیر پتــوس :
امروزه گیــاه پتــوس بـه دلیل مقاومت و دوامــي کـه دارد و همچنین بـه دلیل تصفیه کنندگی بسیــار مــورد تــوجه قرار گرفته اسـت. پتــوس دارای انواع گونـاگونی همچون گیــاهـان دیگر اسـت. در این مقاله دربـاره ی نگـهداری پتــوس، قلمه زدن پتــوس و بـیماری هـایش تــوضیحاتی داده شده اسـت .
پتــوس بـیماری و راه درمان :
پتــوس ( pothos )، بومــي جزایر سلیمان اسـت و نـامهـایی از قبـیل پوتین طلایی یــا انگور نقرهای هم دارد. البته در مــيــان مردم، بـا نـامهـای پوتــوس و پیتــوس هم خوانده مــيشـود. پتــوس، مسلما یکی از ساده تـرین گیــاهـان آپارتمانی اسـت. این گیــاه، نگـهداری آسانی دارد و از گیــاهـان مقاوم محسوب مــيشـود. اگر شما از دسـته افرادی هسـتیــد کـه گیــاهتان همــيشه خراب مــيشـود، بـهتـر اسـت کـه پتــوس را امتحان کنیــد. پتــوس یک گیــاه منـاسب بـرای مبتدیهـا محسوب مــيشـود. پس بـهتـر اسـت نگـهداری این گیــاه زیبـا را تجربـه کنیــد.
پتــوس، از گیــاهـانِ رونده محسوب مــيشـود؛ یعنی بعد از بلند شدن ساقههـا و رویش بـرگهـای زیــاد، مــيتــوانیــد یک مسیر را بـرای پتــوس خود مشخص کنیــد.بـا این کار، گیــاه شما در مسیر مــورد علاقه شما رشد مــيکند و فضـا را زینت مــيدهد. یک ویژگی قابل تــوجه پتــوس، مــوثر بودن در تصیفه هوا اسـت. در واقع پتــوس، بـه عنوان یک گیــاه تصفیه کننده، سمــومــي مانند: فرمالدئیــد، تــولوئن، زایلن و بنزن را از محیط پاک مــيکند. این خصوصیت پتــوس، سبب مــيشـود کـه یک گیــاه منـاسب بـرای اتاق خواب و فضـاهـای خانگی بـاشد.
از طرفی، بـرگهـای این گیــاه، حاوی مادهای سمــي اسـت کـه در صورت جذب شدن در بدن فعال مــيشـود. پس در مــواقع حضور حیوانـات یــا کودکان در محیط، مراقب بـاشیــد تا بـرگ هـا کنده و خورده نشـوند؛ چون این سمــوم، بـه فضـای داخل دهـان آسیب مــيزند. پتــوس در ظاهر، بـرگهـای سبز رنگی دارد. البته در بعضی از گونـههـا، رنگهـای سفیــد، زرد و سبز روشن بـه صورت آبـرنگی، روی بـرگهـا کشیــده شده اسـت. اما از لحاظ شیوه نگـهداری، هیچکدام از گونـههـا بـا هم تفاوت ندارند. فقط بـایــد بدانیــد کـه در گونـههـای رنگی، نور مــورد نیــاز گیــاه، بـیشتـر از گونـه سبز یــا بلک آن اسـت.
مشخصات ظاهری پتــوس :
بسیــاری از مردم، پتــوس را بـا گیــاهی بـه نـام فیلودندرون اشتبـاه مــيگیرند.اگرچه در ظاهر، این دو گیــاه بسیــار بـه یکدیگر شبـاهت دارند. اما بـا کمــي شنـاخت و دقت، مــيتــوان آن هـا را بـه راحتی از یکدیگر تشخیص داد. در عکس زیر، یک نمــونـه پتــوس در سمت راسـت و یک نمــونـه فیلو دندرون در سمت چپ قرار دارد. اگر دقت کنیــد، مــيبـینیــد کـه بـرگهـای فیلو دندرون، دقیقا شبـیه قلب هسـتند و پایین بـرگهـا نیز کشیــدگی سوزنی شکلی دارد. در صورتی کـه بـرگ پتــوس، مانند بسیــاری از گیــاهـان، فقط کمــي کشیــده اسـت.
انواع پتــوس :
پتــوس، گونـههـای متفاوتی دارد کـه تفاوت آن هـا در رنگ و مــيزان نور مــورد نیــاز اسـت. حال مــيخواهیم شما را بـا گونـه هـای متنوع و بسیــار زیبـای پتــوس آشنـا کنیم.
۱- پتــوس بلک یــا پتــوس جیــد :
پتــوس بلک، یکی از فراوان تـرین گونـههـای پتــوس اسـت کـه اکثر مردم بـا دیــدن آن، یک حس نوسـتالژی پیــدا مــيکنند. از ویژگیهـای بـارز این گونـه، مقاومت در بـرابـر نور کم اسـت. این گونـه کم نور را مــيتــوانیــد بـه خوبـی در منزل یــا اداره نگـهداری کنیــد. این گونـه، تــوانـایی رشد در نور مصنوعی را دارد. از طرفی مــيتــواند زیر نور لامپِ فلورسنت نیز بـه خوبـی رشد کند.
شرایط نگهداری پتوس مرمری
۲- پتــوس مرمری یــا پتــوس ملکـه مرمری :
ملکـه مرمری یــا پتــوس مرمری، یکی از گونـههـای بسیــار زیبـای گیــاه پتــوس اسـت. بـه خاطر داشته بـاشیــد کـه این گونـه، بـیشتـر از همه گونـههـای پتــوس بـه نور احتیــاج دارد. اگر خانـه یــا محل کارتان از نور عالی و درخشان بـرخوردار اسـت مــيتــوانیــد از این گونـه خریــداری کنیــد.
۳- پتــوس نئون یــا پتــوس آهک
پتــوس نئون، پتــوس آهک یــا پتــوس زرد، از گونـههـای بسیــار مقاوم در بـرابـر نور کم اسـت. شایــد بـا دیــدن این بـرگهـای رنگی، فکر کنیــد کـه این گیــاه بـه نور زیــاد احتیــاج دارد، اما این گونـه، یک گیــاه عالی بـرای محیط هـای تاریک و بدون نور اسـت. امروزه بـه اشتبـاه، این گونـه را پتــوس طلایی صدا مــيزنند. در صورتی کـه پتــوس طلایی بـه پتــوس ابلق کـه در ادامه معرفی خواهیم کرد، اطلاق مــيشـود.
۴-پتــوس نقره ای یــا پتــوس ساتن نقره ای :
پتــوس ساتن نقرهای، یک گونـه بسیــار خاص و زیبـا اسـت. این گونـه، بـرگهـای ضخیم بـه رنگ هـای خاکسـتـری و سبز دارد؛ بـه همــين دلیل، رنگ خاکسـتـری آن بـه نقره تشبـیه داده شده اسـت. این گونـه از گیــاهـان، مقاوم بـه نور کم و مقاوم بـه آب کم محسوب مــيشـود. پس اگر بـه دنبـال یک گونـه مقاوم دیگر از پتــوس هسـتیــد، این گونـه را خریــداری کنیــد.
۵- پتــوس ابلق یــا پتــوس طلایی
پتــوس طلایی نیز، یکی از گونـههـای رایج در مــيــان مردم اسـت. این گونـه، بـرگهـای سبز رنگی دارد کـه ردههـای زرد بـه صورت آبـرنگی روی آن کشیــده شده اسـت. بـرای نگـهداری پتــوس طلایی یــا همان پتــوس ابلق، بـایــد نور منـاسب داشته بـاشیــد. درسـت اسـت کـه این گونـه در نور کم بـه رشد خود ادامه مــيدهد، اما نور کم بـاعث مــيشـود ردههـای طلایی از بـین بـرود. بـا از بـین رفتن ردههـای طلایی، پتــوس شما بـه شکل پتــوس جیــد یــا پتــوس بلک در خواهد آمد. پس بـهتـر اسـت بـرای حفظ زیبـایی این گونـه، نور کافی بـه آن بـرسانیــد.
تقویت کننده گل پتوس
۶- پتــوس سفیــد یــا پتــوس شاد
پتــوس شاد یــا پتــوس سفیــد، از گونـههـای بـامزه پتــوس اسـت. روی بـرگهـای این گونـه، لکـههـای سفیــد بـه صورت تکـهای قرار گرفته اسـت؛ بـرخلاف دیگر گونـههـا کـه رنگهـا بـه صورت آبـرنگی روی بـرگهـا بـه وجود مــيآمدند. از ظاهر پتــوس سفیــد مشخص اسـت کـه بـه نور کافی و زیــاد نیــاز دارد.
پس این گونـه را بـرای محیط هـای فاقد نور خریــداری نکنیــد! همانطور کـه گفته شد، پتــوس یک گیــاه مقاوم، بـا مراقبت آسان اسـت کـه مــيتــواند بـه خوبـی در محیطهـای بسـته رشد کند. اما پوتــوس بـرای فضـاهـای بـاز نیز منـاسب اسـت. بسیــاری از جنگلهـا، پتــوسهـای غول پیکری دارند کـه بسیــار در هم تنیــدهاند.
بـه همــين دلیل اسـت کـه بـه پتــوس، ” وحشیِ شیرین ” مــيگویند. چون یک پتــوس در هم تنیــده و پیچیــده، مــيتــواند یک منظره بسیــار تـرسنـاک را بـه وجود آورد. منظرههـایی کـه قطعا بـا فرا رسیــدن شب، در جنگلهـا و بـاغهـا تـرسنـاک تـر خواهند شد
البته پتــوس، در بسیــاری از دکورهـا و آتلیههـا بـه عنوان پس زمــينـه اسـتفاده مــيشـود.
همچنین در طراحی فضـای سبز مــيتــواند بـه عنوان یک عنصر پوششی مــورد اسـتفاده قرار گیرد. تنـهـا نکته قابل تــوجه در نگـهداری پتــوس در فضـای بـاز، دور نگـه داشتن گیــاه از سرمای زمسـتان اسـت؛ چون پتــوس بـا بـروز سرما در محیط، از بـین خواهد رفت. اگر محل زندگی شما زمسـتان سرد و سوزنـاک ندارد و همــيشه آب و هوای معتدل دارد ، مــيتــوانیــد از این گیــاه در طراحی فضـای سبز اسـتفاده کنیــد. در غیر این صورت، بـا شروع شدن فصل سرما، بـهتـر اسـت پتــوس خود را داخل خانـه ببـریــد.
نور پتــوس :
اگر پتــوس را در محیط بـاز نگـهداری مــيکنیــد، سایه و نیم سایه بـرای این گیــاه نور منـاسبـی اسـت. اما اگر پتــوس را در محیط بسـته؛ مانند: خانـه نگـه مــيداریــد، نور زیــاد غیر مسـتقیم،بـرای آن عالی اسـت؛ یعنی نور زیــادی کـه از یک مانع مانند شیشه یــا پرده عبور کند و بـه گیــاه شما بـرسد.
بـه خاطر داشته بـاشیــد کـه بعضی از گونـههـا در صورت نبود نور کافی، ردههـای رنگی خود را از دسـت مــيدهند و بـه پتــوس بلک شبـیه مــيشـوند. علاوه بـر این، ابتدا تمام گونـههـا را در مقاله معرفی کردیم و گفتیم کـه هر کدام بـه چه مــيزان نور نیــاز دارند. پس بـا تشخیص نوع پتــوس خود، نور مــورد نیــازش را تامــين کنیــد.
آبـیــاری پتــوس :
پتــوس، خاک همــيشه خیس را دوسـت ندارد. خاکِ همــيشه خیس و مرطوب، بـاعث پوسیــدگی ریشههـای گیــاه خواهد شد. از طرفی، بـه وجود آمدن لکـههـای سیــاه روی بـرگ یــا فروپاشیِ نـاگـهـانیِ گیــاه، نشانـه خیس بودن خاک در طولانی مدت اسـت. پس اجازه بدهیــد تا خاک بـین دو آبـیــاری کاملا خشک بشـود.
اگر مــيخواهیــد یک نشانـه بـرای زمان آبـیــاری داشته بـاشیــد، بـه ظاهر بـرگهـا دقت کنیــد. وقتی خاک خشک شـود بـرگهـا کمــي خود را مــياندازند. این، نشانـه خوبـی بـرای فرا رسیــدن زمان آبـیــاری اسـت. دقت داشته بـاشیــد کـه نگذاریــد این خشکی بـه طول بـیــانجامد؛ چون سبب سقوط بـرگهـا خواهد شد. علاوه بـر این، خشک و قهوهای شدن لبـه بـرگهـا نشان مــيدهد کـه گیــاه مدت زمان طولانی ای خشکی کشیــده اسـت.
تزئین گل پتوس
خاک پتــوس :
پتــوس، بـه یک خاک معمــولی ولی بـا زهکشی منـاسب نیــاز دارد؛ چون در صورت انبـاشته شدن خاک از آب، ساقههـا درون گلدان مــيگندند. علاوه بـر این، پتــوس بـه خاک کمــي اسیــدی علاقه دارد.
رطوبت و دمای مــورد نیــاز پتــوس :
پتــوس را نبـایــد در دمای زیر ۱۰ درجه سانتی گراد نگـهداری کرد. دمای ایــده آل و مــورد علاقه پتــوس، دمای معمــولی اتاق اسـت (چیزی بـین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی گراد). بـایــد بدانیــد کـه پتــوس، رطوبتِ کم را مــيتــواند تحمل کند، اما رطوبت زیــاد مــورد علاقه این گیــاه اسـت. نکته : اگر دوسـت داریــد بـرگهـای پتــوس شما بزرگ تـر شـوند، رطوبت آن را افزایش دهیــد. بـا غبـار پاشی یــا اسـتفاده از بُخور مــيتــوانیــد رطوبت لازم را تامــين کنیــد.
آفات پتــوس :
پتــوسهـا معمــولا فاقد آفت هسـتند. اما ممکن اسـت آلوده شـوند و حشرات بـه سراغشان بـیــایــد. در این صورت مــيتــوانیــد از حشرهکشهـای مخصوصِ گیــاهـانِ آپارتمانی بـرای رفع مشکل اسـتفاده کنیــد. اما یک روش ساده بـرای از بـین بـردن حشرات، شسـت وشـوی بـرگهـا بـا پنبـه آغشته بـه الکل اسـت.
تغذیه و کوددهی پتــوس :
گیــاهـان آپارتمانی بـه تغذیه و کوددهی نیــاز دارند؛ چون خاک گیــاه شما، بعد از مدتی فاقد مــواد مغذی خواهد شد. بـرای کوددهی پتــوس، مــي تــوانیــد هر دو هفته یکبـار، آن را کوددهی کنیــد. کود گرین بـرای این گیــاه، یک پیشنـهـاد منـاسب اسـت.
تعویض گلدان پتــوس :
در کل پتــوس گلدان کوچک را بـیشتـر دوسـت دارد. اما زمانی کـه ریشههـا از زیر گلدان بـیرون مــيزنند، وقت آن رسیــده تا پتــوسِ خود را بـه گلدان بزرگتـری منتقل کنیــد.
هرس کردن پتــوس:
اگر پتــوس شما بلند شده و دوسـت داریــد تا یک گلدان پر و کوتاه داشته بـاشیــد، مــي تــوانیــد ساقه آن را بـرش بزنیــد. بـا بـرش ساقههـا و ریشهدار کردن آن هـا، مــي تــوانیــد دوبـاره پتــوس خود را بـه گلدان بـرگردانیــد.
قلمه زدن پتــوس :
تقویت کننده خانگی گل پتوس
تکثیر پتــوس :
اگر پتــوس شما بسیــار بلند شده یــا دوسـت داریــد گلدانهـای بـیشتـری از آن داشته بـاشیــد، مــيتــوانیــد آن را قلمه بزنیــد. قلمه زدن پتــوس، کار بسیــار سادهای اسـت. در این قسمت بـه شما بـه صورت تصویری، قلمه زدن را مــيآمــوزیم.
مرحله اول : وسایل مــورد نیــاز قلمه زدن پتــوس :
بـرای قلمه زدن بـه وسایل زیر نیــاز داریــد:
- ۱- قیچی
- ۲- آب
- ۳- ظرف بـرای نگـهداری از قلمه هـا
- ۴- گلدان منـاسب قلمه هـا
- ۵- خاک بـرای نگـهداری گیــاه در گلدان یــا بـاغچه
مرحله دوم : پتــوس خود را ببـریــد :
بـهتـر اسـت تصمــيم بگیریــد کـه کدام شاخه هـا را از چه قسمتی دوسـت داریــد بـرش دهیــد. مــيتــوانیــد از ابتدای ساقه یــا انتهـای آن بـرش بزنیــد؛ چون هر کدام از این بـرش هـا، مــيتــواند بـه یک یــا چند قلمه تبدیل شـود.
مرحله سوم : قلمههـا را بـه صورت تک بـرگ دربـیــاوریــد :
اکثر مردم بـرای قلمه زدن، یک ساقه بلند را انتخاب مــيکنند و آن را در آب قرار مــيدهند.در صورتی کـه بـرای ریشهدار شدن یک ساقه بلند و انتقال آن از آب بـه خاک، مدت زمان زیــادی لازم اسـت. بـهتـر اسـت قلمههـا را بـه صورت تک بـرگ بـرش بزنیــد. این کار، روند ریشهدار شدن قلمه را سرعت مــيبخشد. بـرای هر کدام از قلمههـا، دو بـرش احتیــاج داریم. اما بـرش روی ساقههـا بـایــد در کدام قسمت بـاشد؟!
یک بـرگ را انتخاب کنیــد. بـالا و پایین بـرگ _ روی ساقه _ را دو بـرش بـه صورت مــورب بزنیــد. این قسمت از ساقه کـه بـه بـرگ شما متصل اسـت، محل رویش ریشه هـا خواهد بود. بـه این قسمت گره مــيگویند. بـا انجام این روش، شما از یک ساقه بلند، تعداد زیــادی قلمه پتــوس بـه دسـت مــيآوریــد.
چرا گل پتوس رشد نمی کند
مرحله چهـارم : قلمههـا را در آب بگذاریــد و منتظر بمانیــد :
بـرای قلمههـا یک ظرف یــا لیوان شیشهای منـاسب انتخاب کنیــد. قلمههـا را درون آب بگذاریــد؛ بـه طوری کـه کل قسمت بـرش خورده درون آب قرار بگیرد. بعد، ظرف قلمههـا را بـه یک محل گرم و روشن منتقل کنیــد و اجازه دهیــد تا ریشه بزنند. بـه خاطر داشته بـاشیــد کـه آبِ درونِ ظرف را، هر چند روز یکبـار دور بـریزیــد و آب تازه جایگزین آن کنیــد؛ چون آب، بعد از مدتی، اکسیژن و مــواد مــورد نیــاز را از دسـت مــيدهد. پس مهم اسـت کـه این عمل را انجام دهیــد.
مرحله پنجم : چگونـه متــوجه شـویم کـه قلمه بـرای رفتن بـه گلدان آماده شده اسـت :
مــيتــوانیــد قلمههـا را زمانی کـه ریشهای حدود ۵ سانتی متـر زدند، از آب خارج کنیــد. اگر تعداد قلمههـای شما زیــاد اسـت، بـهتـر اسـت آن هـایی را کـه ریشه دارند بکاریــد و منتظر ریشهدار شدن بقیه بمانیــد. بـه خاطر داشته بـاشیــد کـه اگر ریشههـا را بـه مدت طولانی در آب نگـه داریــد، بـرای قلمه سخت اسـت کـه بـه یک گیــاه خاکی تبدیل شـود. پس، بعد از مقداری ریشه دهی، آن هـا را بـه خاک منتقل کنیــد. سپس قلمههـای خود را مرتب کنیــد و آن هـایی را کـه بـرای رفتن بـه گلدان آماده شدهاند، از آب بـیرون بـیــاوریــد.
مرحله ششم : کاشت و رشد قلمههـای پتــوس :
یک گلدان تـرجیحا کوچک انتخاب کنیــد و درون آن خاک تازه بـریزیــد. تعدادی از قلمههـا را اطراف لبـه گلدان بگذاریــد. خاک بـریزیــد تا جای آن هـا ثابت شـود. سپس چند قلمه وسط گلدان بگذاریــد و خاک را تا حد مــورد نیــاز اضـافه کنیــد. وقتِ آن رسیــده کـه گلدان را بـه محل اصلی زندگی خود ببـریــد
سخن پایانی :
با نگهداری گل و گیاه شادابی و سرزندگی را به خانه بیاورید. پتوس برای خانه و آپارتمان شما علاوه بر زیبایی تصویه هوا هم به ارمغان می آورد.
مطالب مرتبط :
تصفیه هوا خانه با روش های آسان
ایده های باغبانی در منزل و آپارتمان