6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

انواع مختلفی از احساسات وجود دارد که بر نحوه زندگی و تعامل با دیگران تأثیر می گذارد. بعضی اوقات، ممکن است به نظر برسد که ما تحت کنترل این احساسات هستیم. انتخاب هایی که انجام می دهیم، اقداماتی که انجام می دهیم و برداشت هایمان همگی تحت تأثیر احساساتی است که در هر لحظه از آنها تجربه می کنیم.

روانشناسان همچنین سعی کرده اند انواع مختلف احساساتی را که افراد تجربه می کنند، شناسایی کنند. چند تئوری مختلف برای دسته‌بندی و تبیین عواطفی که افراد احساس می کنند وجود دارد.

احساسات اساسی(پایه) : در دهه 1970، روانشناس پاول اكمن شش احساسات اساسی را شناسایی كرد كه به نظر وی در همه فرهنگهای بشری تجربه جهانی داشتند. احساساتی که وی شناسایی کرد خوشبختی و شادی happiness، غم و ناراحتی sadness ، انزجار و تنفر disgust، ترس fear، تعجب و حیرت surprise و عصبانیت anger بود. وی بعدا لیست احساسات اساسی خود را گسترش داد تا مواردی مانند غرور، شرم، خجالت و هیجان را در بر بگیرد.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

احساسات اصلی

ترکیب احساسات: روبرت پلاتچیک، روانشناس. “چرخه احساسات” را ارائه داد که چیزی مانند چرخه رنگ کار می کرد. احساسات می توانند با هم ترکیب شوند تا احساسات مختلفی ایجاد کنند، بسیار شبیه به رنگ ها می توانند برای ایجاد سایه ها و رنگ های دیگر ترکیب شوند طبق این تئوری، احساسات اساسی تر شبیه به بلوک های ساختمانی عمل می کنند. احساسات پیچیده تر و گاه مختلط است، به عنوان مثال، احساسات اساسی مانند شادی و اعتماد می توانند برای ایجاد عشق ترکیب شوند.

یک مطالعه 2017 نشان می دهد که احساسات اساسی تر از آنچه قبلاً تصور می شد وجود دارد. در مطالعه منتشر شده، محققان 27 مقوله مختلف احساسات را شناسایی کردند. با این وجود به جای اینکه کاملاً متمایز باشند، متوجه شدند که مردم این احساسات را به صورت گرادیانت تجربه می کنند

بیایید نگاهی دقیق تر به برخی از انواع احساسات بیندازیم و تأثیر آنها بر رفتار انسان را بررسی کنیم.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

احساس شادی و خوشبختی

شادی و خوشبختی

از بین انواع مختلف احساسات، خوشبختی و شادی به گونه ایی است که مردم بیشترین میل را به سویش دارند. خوشبختی اغلب به عنوان یک وضعیت احساسی دلپذیر تعریف می شود که با احساس رضایت، خشنودی، اقناع و خرسندی، سربلندی و بهزیستی مشخص می شود. تحقیقات مربوط به خوشبختی از دهه 1960 در تعدادی از رشته ها از جمله شاخه روانشناسی موسوم به روانشناسی مثبتگرا Positive Psychology، به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

این نوع احساسات گاهی به شکل زیر بیان می شود:

  • حالت های صورت مانند لبخند زدن
  • زبان بدن مانند موضع آرام بودن
  • صدای شادمان و خوشایند

در حالی که خوشبختی یکی از احساسات اساسی بشر به حساب می آید ، چیزهایی که فکر می کنیم باعث ایجاد شادی می شود، تحت تأثیر فرهنگ قرار می گیرند. به عنوان مثال ، در فرهنگ رایج، تأکید دارند بر دستیابی به موارد خاص مانند خرید خانه یا داشتن شغل پردرآمد که باعث خوشبختی خواهد شد. حقیقت این امر که در واقع چه چیزی باعث خوشبختی می شود گاهی هم پیچیده و بسیار فردی است.

مردم مدتهاست که اعتقاد دارند خوشبختی و سلامتی با هم ارتباط دارند، و تحقیقات از این ایده حمایت می کنند که خوشبختی می تواند در سلامت جسمی و روحی نیز نقش داشته باشد. خوشبختی با دلایل بسیاری از جمله افزایش طول عمر و افزایش رضایت زناشویی مرتبط است.

در مقابل، ناخوشنودی با انواع پیامدهای ضعف در سلامت مرتبط است. به عنوان مثال استرس، اضطراب، افسردگی و تنهایی با مواردی از جمله کاهش ایمنی بدن، افزایش التهاب و کاهش امید به زندگی مرتبط است.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

احساس غم و ناراحتی

غم، اندوه و ناراحتی

غم و ناراحتی نوع دیگری از احساسات است که غالباً به عنوان یک حالت زودگذر تعریف می شود که با احساس ناامیدی، اندوه، عدم تمایل و خلق و خوی افسرده مشخص می شود. مانند سایر احساسات، غم و اندوه چیزی است که همه افراد هر از گاهی تجربه می کنند. در برخی موارد، افراد می توانند دوره های طولانی و شدید غم و اندوه را تجربه کنند که می تواند به افسردگی تبدیل شود.

غم و اندوه را می توان به چند روش بیان کرد:

  • خلق و خوی بی حال و افسرده
  • سکوت
  • بی علاقگی
  • دوری از دیگران
  • گریه

نوع و شدت غم و اندوه بسته به علت اصلی می تواند متفاوت باشد و نحوه برخورد افراد با چنین احساساتی نیز می تواند متفاوت باشد. غم و اندوه اغلب، افراد را به سمت ساز و کارهای مقابله ای مانند دوری از افراد دیگر، خوددرمانی و نشخوار کردن افکار منفی سوق دهد. چنین رفتارهایی در واقع می تواند احساس غم و اندوه را تشدید کرده و مدت زمان احساسات را طولانی کند.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

احساس ترس

ترس

ترس احساسی قدرتمند است که می تواند نقش مهمی در بقا داشته باشد. وقتی با نوعی از خطر روبرو می شوید و ترس را تجربه می کنید، آنچه را که به عنوان رویارویی یا فرار شناخته می شود. عضلات شما پرتنش می شوند، ضربان قلب و تنفس شما افزایش می یابد، ذهن شما هوشیار تر می شود و بدنتان را ترجیح می دهد که از خطر خارج شود یا ایستادگی و مبارزه کند.

این نوع احساسات می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • حالت های صورت مانند بزرگ شدن چشم ها و عقب کشیدن چانه
  • تلاش برای پنهان شدن یا فرار از تهدید
  • واکنشهای فیزیولوژیکی مانند سریع تنفس و ضربان قلب

البته همه افراد به یک شیوه ترس را تجربه نمی کنند. ممکن است برخی از افراد نسبت به ترس حساس تر باشند و موقعیت های خاص یا اشیاء ممکن است باعث تحریک این احساس شوند. ترس پاسخ عاطفی به یک تهدید فوری است. ما همچنین می توانیم یک واکنش مشابه در برابر تهدیدات پیش بینی شده یا حتی افکار خود در مورد خطرات احتمالی ایجاد کنیم و این همان چیزی است که ما معمولاً به عنوان اضطراب فکر می کنیم. به عنوان مثال اضطراب اجتماعی و ترس پیش بینی شده از موقعیت های اجتماعی.

از طرف دیگر، برخی از مردم در واقع به دنبال موقعیت های ترسناک هستند. ورزش های شدید و هیجان های دیگر می تواند باعث ترس شود، اما به نظر می رسد این افراد از چنین احساساتی شکوفا شده اند و حتی از آن لذت می برند.

قرار گرفتن به صورت مکرر در معرض يك ابزار و شرايط  ترس مي تواند منجر به آشنايي و سازگاري شود، كه مي تواند احساس ترس و اضطراب را كاهش دهد. اين ایده در مورد درمان از طریق مواجهه است كه در آن افراد به تدريج در معرض مواردي قرار مي گيرند كه آنها را در يك شرایط ترسناک به صورت كنترل شده ایمن قرار مي دهد و سرانجام احساس ترس شروع به کاهش می کند.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

انواع احساسات و هیجان ها

انزجار، نفرت

انزجار یکی دیگر از شش احساس اصلی است که توسط پاول اكمن شرح داده شده است. انزجار به چند روش قابل رویت است از جمله:

  • دور شدن از موضوع مورد تنفر
  • واکنشهای جسمی مانند بالا آوردن
  • حالت های صورت مانند چین و چروک بینی و پیچ خوردن لب فوقانی

این حس می تواند ناشی از چند چیز باشد از جمله: طعم، دید و بوی نامطبوع. محققان معتقدند که این احساسات به عنوان واکنشی در برابر غذاهایی که ممکن است مضر یا کشنده باشند، تکامل یافته است. به عنوان مثال، وقتی افراد بو و غذاهایی را که طعم و مزه بد می گیرند، یک واکنش معمولی است.

بهداشت نامناسب، عفونت، خون، گندیدگی و مرگ نیز می تواند پاسخ انزجار را ایجاد کند. یکی  از راه های بدن برای جلوگیری  مواردی که است که شاید بیماریهای قابل انتقال داشته باشد.

افراد همچنین وقتی دیگران را مشاهده می کنند که رفتارهایی ناعادلانه، غیراخلاقی یا شر دارند، انزجار اخلاقی را تجربه می کنند.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

شناخت احساسات انسان

خشم

عصبانیت یک احساسات قدرتمند است که با احساس خصومت، آشفتگی، ناامیدی و خصومت نسبت به دیگران مشخص می شود. مانند ترس، عصبانیت می تواند در بدن یا واکنش مقابله یا فرار نقش داشته باشد. هنگامی که از یک تهدید احساس عصبانیت می کند، ممکن است تمایل به رد شدن از این خطر داشته باشید و از خود محافظت کنید.

خشم اغلب به چند روش قابل رویت است از جمله:

  • حالت های صورت مانند اخم یا خیره نگاه کردن
  • زبان بدن مانند موضع گیری شدید یا دور شدن از کسی
  • تون صدا مانند صحبت کردن ناخوشایند یا فریاد زدن
  • پاسخ های فیزیولوژیکی مانند عرق کردن یا قرمز شدن
  • رفتارهای پرخاشگرانه مانند ضربه زدن، لگد زدن یا پرتاب اشیاء

در حالی که غضب اغلب به عنوان یک احساس منفی تلقی می شود، اما گاهی اوقات می تواند چیز خوبی باشد. می تواند در کمک به روشن شدن نیازهای شما در یک رابطه، سازنده باشد و همچنین می تواند شما را به انجام اقدام و یافتن راه حل برای مواردی که شما را آزار می دهد، انگیزه دهد.

با این وجود، وقتی که بیش از حد یا به طریق ناسالم، خطرناک یا مضر برای دیگران بیان شود، عصبانیت می تواند به مشکل تبدیل شود. خشم کنترل نشده می تواند به سرعت به تجاوز، سوءاستفاده یا خشونت تبدیل شود. این نوع احساسات می تواند پیامدهای روحی و جسمی داشته باشد. عصبانیت کنترل نشده می تواند تصمیم گیری منطقی را دشوار کند و حتی بر سلامت جسمی شما نیز تأثیر بگذارد.

عصبانیت با بیماری های عروق کرونر قلب و دیابت در ارتباط است. همچنین با رفتارهایی که خطرات سلامتی در پی دارد مانند رانندگی تهاجمی، مصرف الکل و سیگار کشیدن مرتبط است.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

تعریف احساسات

تعجب، حیرت،غافلگیری (سورپرایز)

سورپرایز یکی دیگر از شش نوع اساسی احساسات انسانی است که در ابتدا توسط پاول اكمن توصیف شده است. غافلگیری معمولاً مختصر است و با یک واکنش شگفت انگیز فیزیولوژیکی به دنبال چیزی غیرمنتظره مشخص می شود.

این نوع احساسات می تواند مثبت، منفی یا خنثی باشد. به عنوان مثال یک سورپرایز ناخوشایند ممکن است باعث شود کسی از پشت یک درخت در حال پرش باشد و شما بترساند. نمونه ای از یک شگفتی دلپذیر، ورود به خانه است تا دریابید که نزدیکترین دوستانتان برای جشن تولد شما جمع شده اند.

  • غافلگیری اغلب با این موارد مشخص می شود:
  • حالت های صورت مانند بالا بردن پیشانی، باز شدن چشم ها و باز کردن دهان
  • پاسخ های جسمی مانند پرش به عقب
  • واکنشهای کلامی مانند فریاد زدن، جیغ زدن

سورپرایز نوع دیگری از احساسات است که می تواند باعث مقابله یا فرار شود. در هنگام وحشت، افراد ممکن است انفجار آدرنالین را تجربه کنند که به آماده سازی بدن برای مبارزه یا فرار کمک می کند.

سورپرایز می تواند تأثیرات مهمی بر رفتار انسان بگذارد. به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده است که افراد تمایل دارند به طور نامتناسب متوجه وقایع غافلگیرانه شوند. به همین دلیل است که وقایع غافلگیرکننده و غیرمعمول در اخبار، بیشتر از سایرین در حافظه می ماند تحقیقات همچنین نشان داده است که افراد تمایل دارند با استدلالهای غافلگیرکننده بیشتر مورد توجه قرار گیرند و اطلاعات شگفت آور را بیشتر بدانند.

6 احساس اصلی و ثاتیر آن در رفتار انسانها، احساسات پایه

شناخت انواع احساسات

انواع دیگر احساسات

شش احساس اصلی که توسط اکمن توضیح داده شده است، تنها بخشی از انواع مختلف احساسات است که افراد قادر به تجربه آنها هستند. نظریه اكمن نشان می دهد كه این احساسات اصلی در كل فرهنگ ها در سراسر جهان یکسان است. با این حال، سایر تئوری ها و تحقیقات جدید به بررسی انواع مختلف احساسات و نحوه طبقه بندی آنها ادامه می دهند.

اكمن بعداً عواطف دیگری را به لیست خود اضافه كرد، اما اظهار داشت كه برخلاف شش احساس اصلی او، همه اینها لزوماً نمی توانند از طریق چهره مشخص شوند. برخی از احساساتی که او بعداً شناسایی کرد عبارتند از:

  • تفریح
  • قناعت
  • هیجان
  • اعتراض
  • خجالت
  • تسکین
  • افتخار در رسیدن به موفقیت
  • گناه
  • خرسندی
  • شرم

سایر تئوری های احساسات :

مانند بسیاری از مفاهیم در روانشناسی، همه نظریه پردازان در مورد چگونگی طبقه بندی احساسات یا احساسات اساسی با یکدیگر موافق نیستند. در حالی که نظریه اکمن یکی از شناخته شده ترین است، سایر نظریه پردازان ایده های خود را در مورد آنچه احساسات هسته اصلی تجربه انسانی را تشکیل می دهند ارائه داده اند.

به عنوان مثال، برخی محققان گفته اند كه فقط دو یا سه احساس اساسی وجود دارد. برخی دیگر گفته اند که احساسات در سلسله مراتبی وجود دارد. احساسات اولیه مانند عشق، شادی، تعجب، عصبانیت و غم و اندوه می توانند بیشتر در احساسات ثانویه تقسیم شوند. به عنوان مثال، عشق از احساسات ثانویه مانند محبت و اشتیاق تشکیل شده است.

این احساسات ثانویه ممکن است بعداً به عنوان احساسات سوم شناخته می شوند تقسیم شوند. احساسات ثانویه شامل عاطفه احساسات سوم مانند دوست داشتن، دلسوزی و حساسیت است.

یک مطالعه جدیدتر نشان می دهد که حداقل 27 احساسات متمایز وجود دارد ، که همه به شدت به هم پیوسته اند. محققان پس از تجزیه و تحلیل پاسخهای بیش از 800 مرد به بیش از 2000 ویدئو کلیپ، نقشه تعاملی ایجاد کردند تا نشان دهند چگونه این احساسات به یکدیگر ارتباط دارند.محقق ارشد داچر سلترر، مدیر دانشکده مرکز بزرگ علوم خوب بزرگ توضیح داد: “ما دریافتیم که 27 بعد مجزا  نه شش مورد  لازم است تا روشی را که صدها نفر با اطمینان از پاسخ به هر فیلم احساس می کنند ، به حساب بیاورند.”

به عبارت دیگر، عواطف حالتهایی نیستند که در انزوا اتفاق بیفتند. در عوض این مطالعه نشان می دهد که گرادینت احساسات وجود دارد و این احساسات متفاوت عمیقاً به هم مرتبط هستند.

آلن کاون ، نویسنده اصلی و دانشجوی دکترا در علوم اعصاب در UC برکلی، پیشنهاد می دهد که روشن کردن ماهیت احساسات ما می تواند نقش مهمی در کمک به دانشمندان، روانشناسان و پزشکان برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تاثیر احساسات بر فعالیت مغز، رفتار و حالت ما. وی امیدوار است که محققان با درک بهتر از این حالات بتوانند درمان های بهتری را برای شرایط روانپزشکی ایجاد کنند.

 

سخن پایانی :

احساسات نقش مهمی در چگونگی زندگی ما دارد، از تأثیرگذاری در نحوه تعامل با دیگران در زندگی روزمره تا تأثیرگذاری بر تصمیماتی که می گیریم. با درک برخی از انواع مختلف احساسات، می توان درک عمیق تری از نحوه بیان این احساسات و تأثیر آنها بر رفتار بدست آورد.

یادآوری این نکته مهم است که احساسات جزیره نیست. درعوض احساسات بسیاری که تجربه می کنیم دارای تفاوت های ظریف و پیچیده ایی است. با هم کار می کنند تا بتوانیم احساسات غنی و متنوع در زندگی تجربه کنیم.

منبع:verywellmind

 

مطالب مرتبط :

اختلالات خواب، دلایل کم خوابی، بهبود کیفیت خواب

اشتباه در تصمیم گیری، افزایش قدرت تصمیم گیری

 

 

 

4.4/5 - (9 امتیاز)