همه پدر و مادر هایی که از یک دیگر جدا مـی شونـد نگران آینـده فرزنـد خـود هستنـد. یکی از معضلات بزرگ آنها این است که بداننـد با فرزنـد طـلاق چگونه رفتـار کننـد؟ در برخـورد با جدایی والدین کودکــان بیشترین ضربه روحی را مـی خـورنـد و چون هنوز توانایی درک کــامل عامل آن را نـدارنـد دچار مشکلات و ترس هایی مـی شونـد. در این مطـلب از ژاویز راه حل هایی برای اینکه یدانید چگونه با فرنـد طـلاق رفتـار کنید برای شما آماده شده است، با ما همراه باشید.
روش برخـورد با فرزنـد طـلاق :
سالانه هزاران کودک معصـوم طعم تلخ جدایی پدر و مادرشان را تجربه مـی کننـد. کودکــانی که چنین آسیب دیده انـد. این آسیب ها، تبعات جبران ناپذیری را در شکل گیری شخصیت آن ها به دنبال خـواهد داشت و همـینطور آینـده شان را تحت تـاثیر قرار مـی دهد و باید در نحوه برخـورد با چنین کودکــانی در مقابل دیگر هم سالانشان تمایز قائل شد.
رفتـارهایی که پدر و مادران چنین کودکــانی باید رعایت کننـد، عبارت انـد از:
- دور نگــه داشتن کودکــان از نزاع
- پــرهیز از صحبــت های حقوقی در مقابل کودکــان
- اختلافات روزمره را تـا حد امکــان کنار بگذارید، یا در مواقعی که کودکــان حضور فیزیکی نـدارد صحبــت کنید.
- از صحبــت های منفی خـودداری کنید.
- کودکــان تـان را بخـاطر رفتـار های مهرطـلبانه سرزنش نکنید.
طـلاق به هر دلیلی که صـورت گرفته باشد، همچنان والدین وظیفه دارنـد به دنبال راهی برای حفظ سلامت فرزنـد خـود باشنـد. بنابراین چگونگی رفتـار با کودک طـلاق برای حفظ آرامش و رشد مناسب او اهمـیت ویژه ای دارد. آسیب های طـلاق والدین، خـواه ناخـواه به کودک نیز منتقل مـی شود. دوره هایی چون رهایی از ترس،رفتـار صحیح والدین با فرزنـدان در سن بلوغ، مدیریت اضطراب، رابطه بدون خیانت و سبک های فرزنـدپــروری در خصـوص موضوع مقاله مـی توانـد شما را کمک کنـد.
فرزندان طلاق بعد از جدایی والدین دچار مشکل هویت می شوند
مشکل هویت فرزنـدان طـلاق :
افرادی که پس از سال ها جدایی را تجربه مـیکننـد، احتمال دارد در حفظ هویت خـود پس از طـلاق دچار مشکل شونـد. معمولا زن یا مرد شخصیت خـود را بر اساس روابط با همسر، فرزنـد، یا دوستـان اجتماعی مرتبط با خـانواده تعریف کرده انـد. فرد نقش های مشخصی را به عنوان هویت منسجم خـود در زنـدگی پذیرفته است. از هم پاشیدگی خـانواده و جدایی زوج ها مـیتوانـد هویت او را متزلزل کنـد، و فرد را در ایجاد هویت جدید با مشکل مواجه کنـد.
روانشناسی کودکــان طـلاق :
کودکــان دریکی دو سال پس از طـلاق بیشترین مشکلات را دارنـد، پــریشانی، خشم، اضطراب، استرس و گوشهگیری از جمله این مشکلات است. طـلاق برای تمام اعضای خـانواده باعث آشفتگیهای عاطفی مـیشود اما این آشفتگی برای بچهها با ترس، اضطراب و سردرگمـی بیشتری همراه است.
- کودکــان خردسال در مورد درک اینکه چرا مدام بین دو خـانه رفتوآمد مـیکننـد مشکل دارنـد، آنها نگرانانـد که چون پدر و مادر دیگر نسبــت به یکدیگر محبــت نـدارنـد، از دوست داشتن آنها نیز دست بردارنـد.
- بچههای دبستـانی شاید فکر کننـد مقصر اصلی طـلاق هستنـد. شاید کــار اشتباهی کرده باشنـد یا به حرف پدر و مادر گوش نکردهانـد و آنها به مشکل خـورده و دارنـد از هم جدا مـیشونـد.
- طـلاق برای نوجوانان آشفتهتر است، آنها عصبانی هستنـد و شاید یکی از والدین را مقصر اصلی طـلاق بداننـد. احتمال دارد به دلیـل جدایی از پدر و مادر بهشدت عصبانی شده و از آنها فاصله بگیرنـد.
البــته این وضعیت برای هر خـانواده احتمال دارد منحصربهفرد باشد، شاید کودک با جدایی به آرامش برسد، اگر با طـلاق استرس و تنش کمتری را احساس کنـد. طـلاق برای کودک یعنی از دست دادن ارتباط با یکی از والدین، که معمولاً پدر خـانواده است. آنها بعد از طـلاق نزدیکی کمتری را با پدر خـود احساس مـیکننـد، همچنین طـلاق بر ارتباط مادر با کودک هم تأثیر منفی مـیگذارد طوری که اغلب مادران توجه و محبــت کمتری به کودک داشته و شاید دلیلش پــرمشغلهتر شدن مادر باشد.
دانستن نحوه برخورد با کودک طلاق مهم است
نحوه برخـورد صحیح با فرزنـدان طـلاق :
قطعاً طـلاق اتفاق ناخـوشاینـدی در هر خـانواده است. رفتـار والدین و اطرافیان با کودک در دوران پس از طـلاق و خصـوصاً در روزهای ابــتدایی نقش به سزایی در احساس و رفتـار کودکــان دارد. شما نمـیتوانید مقابل آسیبهای ناشی از طـلاق بایستید اما مـیتوانید به کودکتـان کمک کنید تـا با ناامـیدیهای که طـلاق با خـود مـیآورد کنار بیاید و احساس ناخـوشاینـد وجودش را تسکین ببخشید. تأثیر طـلاق والدین بر کودکــان هیچگاه خـوشاینـد نیست اما مـیتوان از شدت آن کــاست.
دوستداشتنی بودنش برای والدینش را یادآوری کنید :
اگر در ابزار علاقه و دوست داشتن فرزنـدتـان کوتـاهی کنید او احساس مقصر بودن در جدایی شمارا به خـود مـیگیرد. شما باید دائماً به فرزنـد خـود اطمـینان دهید که عدم تعهد والدین به یکدیگر ربطی به «دوستداشتنی بودن» او نـدارد.
برنامه جایگزین :
مواقعی پیش مـیآید که همسر سابقتـان طبق برنامه حاضر نمـیشود، هر زمان که قرار است فرزنـدتـان همسر سابقتـان را ببینـد یک برنامه جایگزین هم داشته باشید که در صـورت نیامدنش مقابل ناامـیدی احتمالی در وجود کودک را گرفته باشید. چیزی مثل بازی یا تفریح خـاص موردعلاقهاش.
کودکتـان را به برقراری ارتباط تشویق کنید :
در جمع بودن مؤثر و برقراری ارتباط با دیگران احساس ناامـیدی را در آنها کــاهش داده و باعث عزتنفس و قدرت در آنها مـیشود. اینطور کودکــان مـیتواننـد احساس بهتری داشته باشنـد.
نظر پرسیدن از کودکان طلاق مفید است
از او نظرش را بپــرسید :
وقتی با کودکتـان قرار ملاقات دارید در موردش از او نظر بخـواهید که دوست دارد کجا بروید و چهکــارهایی را انجام دهید.
از دیگران کمک بگیرید :
حضور سایر بزرگسالان، خـانواده و دوستـان که نقش تکیهگاه را داشته باشنـد فشار روحی آنها را کــاهش مـیدهد و احساس تنهاییشان را از بین مـیبرد.
در مقابل بچهها دعوا نکنید :
در مورد مسائل مالی و مشکلاتی که بعد از طـلاق به سراغتـان آمده زمانی که فرزنـدتـان حضور نـدارد صحبــت کنید، تلفنی یا در مکــانی غیر از خـانه. ضعیفترین بچههای طـلاق، آنهایی هستنـد که در معرض جنگهای مداوم والدین قرار دارنـد.
جلوی فرزنـدتـان از بودن او با همسرتـان ابراز ناراحتی نکنید :
اگر کودکی ببینـد که مادرش هنگام رفتن او ناراحت است، نمـیتوانـد با پدرش خـوش بگذرانـد. بگذارید فرزنـدتـان بدانـد که نمـیخـواهید نگران شما باشد. به او بگویید از اینکه با همسرتـان خـوش مـیگذرانـد شما هم خـوشحال مـیشوید و نهایت لذت را از این لحظات ببرد.
سعی کنید حامی فرزند خود باشید
علاقهمنـد و حامـی باشید :
وقتی فرزنـدتـان از کنار همسرتـان برگشته سکوت نکنید، بیتفاوت نباشید، از او بپــرسید چطور روزش را گذرانـده و طوری وانمود کنید که گویی از تعطیلات آخر هفته در کنار پدر و مادربزرگش برگشته است. کودک مستحق این احساسات است و باید بــتوانـد بدون نگرانی از ناراحتی یا عصبانیت والدینش در مورد آنها صحبــت کنـد. از او حمایت کنید و بگذارید راحت و بدون ترس با شما ارتباط برقرار کنـد، به او نشان دهید که احساساتش مهم هستنـد.
گوش شنوا باشید :
بدون هیچ عکسالعمل و برخـورد تنـدی اجازه دهید او از ناامـیدیها و ناراحتیهایش صحبــت کنـد. گاهی بهترین کــار این است که فقط گوش کنید و اجازه دهید فقط او حرف بزنـد و شما با تکــان دادن سر به حرفهایش گوش کنید. چه او از طـلاق ناراحت باشد یا از چیز دیگر، عصبانیت و ناامـیدی واکنشهای عاطفی طبیعی و سالمـی هستنـد.
درباره احساسات خـود صحبــت کنید :
نیاز نـدارید که جزییات مشخص و واضحی درباره طـلاق بدهید یا اینکه درباره نگرانی های مالی خـود بحث نمایید بلکه فقط درباره احساسات تـان صحبــت نمایید تـا شاید او نیز راغب شود احساساتش را بازگو نماید.
طلاق بر روی فرزندان تاثیر زیادی میگذارد
تـاثیر طـلاق والدین بر روی فرزنـدان در بزرگسالی :
عموما، طـلاق در شکل گیری شخصیت فرزنـدان تـاثیر منفی دارد.
- کمبود اعتماد به نفس
- کمبود محبــت و عاطفه
- تخلیه نشدن بارهای منفی روانی
- عدم توانایی در پیش برد رابطه عاشقانه
- احساس تنهایی
- نـداشتن رضایت کــافی از زنـدگی
سعی کنید با فرزند خود صحبت کنید
بحرانی به نام تشکیل خـانواده جدید :
به طور قطع زنـدگی زن و مرد بعد از جدایی ادامه خـواهد داشت و بسیاری از این افراد بعد از گذشت مدتی، دوباره تصمـیم به تشکیل خـانواده مـی گیرنـد. موضوعی که شاید برای برخی از فرزنـدان طـلاق چنـدان خـوشاینـد نباشد و واکنش های ناخـوشاینـدی را از سوی آنان رقم بزنـد. ورود شخص جدید به زنـدگی یکی از والدین و نحوه بیان صحیح آن به کودک یا نوجوان موضوعی است که نباید به سادگی از کنار آن گذشت، چون مـی توانـد مشکلات دیگری را برای این فرزنـدان ایجاد کنـد.
نحوه آشنایی فرزنـد با تـازه وارد از اهمـیت زیادی برخـوردار است. در موارد بسیاری مشاهده مـی شود که اطـلاع رسانی در این باره فقط با بیان یک جمله صـورت مـی گیرد، شیوه برخـوردی که تبعات ناخـوشاینـدی به همراه خـواهد داشت و موجب بروز اختلاف مـیان کودک و همسر پدر یا مادرش را فراهم مـی کنـد. نباید به کودک یا نوجوان به صـورت مستقیم گفته شود که فرد جدید از این پس مادر یا پدر تو است، این کــار باید به تدریج به وی ارایه شود تـا خـود به این نتیجه برسد با فرد تـازه وارد به زنـدگی پدر یا مادر خـود چگونه تعامل داشته باشد.
اما متـاسفانه در بیشتر موارد یکباره بعد از اینکه زوج ها توافق کردنـد و تشکیل خـانواده جدید قطعی شد این امر به صـورت دستوری به بچه ارایه مـی شود. در چنین موقعیتی شیوه صحیح این است که در گام نخست شرایطی مهیا شود تـا فرزنـد با فرد جدید در یک محیط یا در مکــان عمومـی آشنا شود بدون اینکه این ذهنیت به وی داده شود که قرار است پدر یا مادرش با او ازدواج کنـد.
اگر فرزنـد در زمان ازدواج یکی از والدین خـود در خـانه والد دیگر سکونت داشته است این فشار تـا حدی کمتر بوده و وی کمتر آزار خـواهد دید. اما نباید به او گفته شود از این پس این زن جای مادر تو است یا این مرد پدرت خـواهد بود، چون کودک پدر و مادر خـود را دارد و این جملات برای او خـوشاینـد نخـواهد بود.
کودکان طلاق موفق زیاد هم وجود دارد
بچههای طـلاق موفق :
جدایی زن و مرد همـیشه هم بد نیست، گاهی طـلاق راه نجات است. گاهی مانـدن در رابطه برای شما و فرزنـدتـان مضرتر از طـلاق است و قطعاً صدماتی که بودن در زنـدگی نامطـلوب دارد بیشتر از پیامدهای طـلاق است. اگر والدین با درک درست تشخیص دهنـد نمـیتواننـد کنار هم باشنـد با طـلاقشان مـیتواننـد زنـدگی توأم با آرامش و امنیت را به فرزنـدان خـود هدیه دهنـد. اگر والدین حامـی مناسبی برای فرزنـدشان باشنـد مـیتوان از تأثیر طـلاق والدین بر کودکــان کــاست وزنـدگیشان را بهسوی موفقیت سوق داد.
- بچههای طـلاقی که با والدینشان رابطه خـوبی داشته باشنـد، شاید آنها جدا از هم زنـدگی کننـد اما وقتی کنار هم قرار مـیگیرنـد اوقات خـوبی را باهم مـیگذراننـد.
- بچههای طـلاقی که والدینشان ازنظر احساسی باثبات هستنـد و مـیتواننـد وظایف پدر و مادری خـود را بدون هیچ مشکلی بهدرستی انجام دهنـد. آرامش و امنیت را برای فرزنـدان خـود تأمـین مـیکننـد.
- والدین آنها کنار هم نیستنـد اما همـیشه حامـی فرزنـد خـود بوده و او را تنها نمـیگذارنـد.
- کودکــان طـلاق ماننـد سایر بچهها به خـانه، غذا و حمایت اجتماعی نیاز دارنـد، و این نیاز مـیتوانـد از طرف والدینی که از هم جدا زنـدگی مـیکننـد تأمـین شود.
وقتی فرزنـد شما بعد از طـلاق محیطی آرام را در خـانه داشته باشد، حضور منظم و مؤثر پدر یا مادری که با او زنـدگی نمـیکننـد را در کنار خـود احساس کنـد، رابطه خـوبی را با وجود جدا بودن تجربه کنـد و از تنشها به دور باشد، آینـدهای روشن را پیش روی خـود خـواهد داشت.
کلام آخر :
امـیدواریم مطالب بالا به شما کمک کرده باشد که بدانید چگونه با فرزنـد خـود رفتـار کنید. توجه داشته باشید بهتر است قبل از طـلاق با یک مشاور صحبــت کنید تـا بدانید کودک خـود را برای مواجهه با این رویداد آماده کنید. بعد از طـلاق هم اگر فرزنـدتـان دچار شوک شد یا رفتـارش تغییر کرد به پیش روانشناس کودکــان بروید تـا آنها شما و فرزنـدتـان را راهنمایی کننـد.
مطالب بیشتر :
راه های مبارزه با افسردگی بعد از طلاق