ویروس کرونا چیست، راه های پیشگیری
ویروس کرونا نوعی ویروس است که باعث عفونت در دستگاههای تنفسی بالایی یعني بيني، سینوسها و گلو ميشود. بيشتر ویروسهای کرونا خطرناک نيستند، اما برخی از انواع آن واقعا خطرناک هستند. بهتازگی، نوع جدیدی از این ویروس شایع شده است به همين دلیل، این مطلب را آماده کردهایم تا شما را آخرین اطلاعات بهدستآمده و روش پیشگیری و درمان بيماری ناشی از ویروس کرونا آگاه کنيم. با ما در ادامه ی مطلب ما همراه باشید
تاریخچه ویروس کرونا
این ویروس اولین بار در دههٔ ۱۹۶۰ شناسایی شد، اما هنوز مشخص نشده است که همان بار اول از کجا سرچشمه گرفته بود. ازآنجاکه این ویروسها تاجیشکل هستند، آنها را کرونا ناميدهاند. گاهی اوقات ویروس کرونا ميتواند بين انسان و حیوان مشترک باشد.
شیوه انتشار بيشتر ویروسهای کرونا مشابه سایر ویروسهای عامل سرماخوردگی است، یعني ازطریق افراد آلوده منتقل ميشود؛ بهاینصورت که با سرفه یا عطسه در هوا پخش ميشود و ازطریق دستدادن، روبوسی، لمس سر و صورت فرد مبتلا و لمس اشیایی مانند دستگیره دری که افراد بيمار به آنها دست زدهاند، به دیگران سرایت ميکند.
تقریبا هر فرد در طول زندگیاش حداقل یک بار (بهویژه در خردسالی) به عفونت ناشی از ویروس کرونا مبتلا ميشود. شدت علائم آن از خفیف تا متوسط است و در برخی موارد، ممکن است به بيماریهای دستگاه تنفسی تحتاني مانند ذات الریه و برونشیت منجر شود. در بسیاری از کشورها، ابتلا به بيماری ناشی از ویروس کرونا در فصول سرد سال (پاییز و زمستان) رایج است، اما هرکس در هر زمان ممکن است به آن مبتلا شود.
این ویروسها در بين حیوانات شایع هستند، اما فقط تعداد کمي از آنها بر انسان تأثیر ميگذارند. بهندرت ویروس کرونا ممکن است تکامل یابد و از حیوان به انسان منتقل شود. دو نوع از ویروسهای کرونای تکاملیافته، مرس و سارس بودند که از حیوانات به انسان منتقل شدند و علائم آنها شدیدتر از ویروسهای کرونای انساني بود.
انتقال ویروس مرس به انسانها
ویروس مرس
در سال ۲۰۱۲، سندرم تنفسی خاورميانه یا مِرس (MERS) در عربستان و سپس در کشورهای دیگر خاورميانه و نيز آفریقا، آسیا و اروپا شیوع پیدا کرد. دلیل شیوع این ویروس لمس یا تماس با شترهای آلوده یا مصرف گوشت و شیر آنها بود. در آن سالها حدود ۸۵۸ نفر جان خود را از دست دادند. در آوریل سال ۲۰۱۴، اولین فرد آمریکایی را در ایالت ایندیانا بهدلیل ابتلا به این سندرم بستری کردند و مورد دیگری هم در فلوریدا گزارش شد. هر دوی این بيماران از سفر به عربستان بازگشته بودند. در ماه مه سال ۲۰۱۵، این بيماری در کره شیوع یافت که گستردهترین شیوع این بيماری در خارج از شبهجزیره عربستان بود.
ویروس سارس
در سال ۲۰۰۳، سندرم حاد تنفسی (سارس) در جنوب چین شیوع یافت که بهموجب آن ۷۷۴ نفر جان خود را از دست دادند. دلیل آن ظاهرا مصرف گوشت گربههایی موسوم به گربه زبّاد بود که خوردن آنها در جنوب چین متداول است. این عفونت از خفاشها به این گربهها سرایت کرده بود. از سال ۲۰۱۵ تاکنون، دیگر هیچ موردی از ابتلا به سارس گزارش نشده است.
ویروس کرونای جدید
در اوایل ژانویه ۲۰۲۰، سازمان بهداشت جهاني نوع جدیدی از این ویروس را شناسایی کرد: ویروس کرونای جدید ۲۰۱۹ که به اختصار 2019-nCoV ناميده ميشود و شیوع آن باز هم از چین آغاز شده است. احتمالا این ویروس هم بهدلیل تماس با حیوانات آلوده یا خوردنشان در شهر ووهان به افراد منتقل شده است.
گسترش و انتشار ویروس کرونا چقدر است
اولین موارد آلودگی با این ویروس، که شباهت زیادی به ویروس ذاتالریه دارد، در ووهان چین در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ گزارش شد. از آن زمان تاکنون، این ویروس به کشورهای دیگر ازجمله تایلند، ژاپن، کره، آمریکا، استرالیا، فرانسه و تایوان رسیده است. ۲۵ ژانویه نيز یک مورد احتمالی در تورنتو گزارش شد. بهگزارش وزارت بهداشت پرتغال، یک مورد بيمار هم در لیسبون (پایتخت این کشور) مشاهده کردهاند. این فرد هم بهتازگی به ووهان چین سفر کرده بود.
انتشار کرونا به دیگر کشور ها
مرکز پیشگیری و کنترل بيماری ها در آمریکا، درحالحاضر بررسی ۶۰ مورد احتمالی در ۲۲ استان این کشور را آغاز کرده است. تاکنون ۱۱ مورد از این افراد آزمایششان منفی بوده است.هنوز آمار دقیقی از مرگومير ناشی از این ویروس جدید در دست نيست، اما بيماراني که فوت شدهاند بيشاز ۶۰ سال داشتهاند. بااینحال، بهگزارش واشنگتنپست، بهتازگی یک مرد جوان سالم هم در ووهان درگذشت. این مرگ باعث افزایش نگرانيها در این باره شد که شاید این ویروس خطرناکتر از چیزی باشد که فکر ميکنيم.
علائم ویروس کرونا
بيشتر ویروسهای کرونا علائم مشابهی در دستگاههای تنفسی فوقاني بهشکل گرفتگی بيني و آبریزش بيني، سرفه، گلودرد و گاهی تب ایجاد ميکنند. همچنين ویروس کرونا ممکن است سبب عفونت گوش مياني در کودکان شود. البته در بيشتر موارد نميتوانيد مطمئن شوید علائم بيماریتان از ویروس کروناست یا از ویروسهای سرماخوردگی دیگری مانند راینو ویروس.
برای تشخیص این بيماری ميتوانيد آزمایشهایی ازجمله کشت ترشحات بيني و گلو و نيز آزمایش خون را انجام دهید، اما دلیلی برای این کار وجود ندارد. آزمایش هیچ تغییری در علائم بيماری ـ که معمولا طی چند روز برطرف ميشوند ـ ایجاد نميکند. بااینحال اگر عفونت ناشی از ویروس کرونا به دستگاه تنفسی تحتاني یعني به نای و ریهها برسد، ممکن است به ذاتالریه منجر شود. این خطر بهویژه در افراد مسن، افراد مبتلا به بيماری قلبي و یا افراد دارای سیستم ایمني ضعیف بيشتر است.
نشانه های عمومی ویروس کرونا
دکتر بين کائو (Bin Cao) از بيمارستان «دوستی چین و ژاپن» (China-Japan Friendship)، بهتازگی در مجله The Lancet مطالعهای منتشر کرده است. بهباور این پژوهشگر دانشگاه پزشکی کپیتال (Capital Medical University)، علائم ویروس کرونای جدید شباهت زیادی به سارس دارد. این علائم عبارتاند از: تب، سرفه و مشکل در تنفس. اما او معتقد است که تفاوتهای مهمي بين این دو بيماری هست. او ميگوید:
این بيماری علائمي مشابه به سارس دارد، اما برخی علائم مربوط به دستگاه تنفسی فوقاني مانند آبریزش بيني، عطسه، گلودرد و علائم گوارشی مانند اسهال (که ۲۰ تا ۲۵ درصد از بيماران مبتلا به سارس را درگیر ميکرد) در این افراد دیده نميشود.
بيشتر ویروسهای کرونا علائم مشابهی در دستگاههای تنفسی فوقاني بهشکل گرفتگی و آبریزش بيني، سرفه، گلودرد و گاهی تب ایجاد ميکنند. همچنين ویروس کرونا ممکن است سبب عفونت گوش مياني در کودکان شود.
ویروس کرونا از کجا آمده
این ویروس اولین بار در شهر ووهان و در افرادی مشاهده شده است که از یک بازار حیوانات و غذاهای دریایی محلی خرید کرده بودند. بنابراین، مقامات فقط ميتوانستند بگویند که این ویروس احتمالا از حیوان به انسان منتقل شده است. بااینحال، در یک مطالعه جدید، محققان توالی ژنهای این ویروس را به دست آوردند؛ سپس آن را با توالی ژنتیکی بيش از ۲۰۰ مورد ویروس کرونای دیگر (که حیوانات را آلوده ميکنند) مقایسه کردند. یافتههای آنها در مجلهٔ ویروسشناسی پزشکی (Journal of Medical Virology) منتشر شد و نشان داد که ویروس کرونای 2019-nCoV احتمالا از مارها سرچشمه ميگیرد.
در مورد نوع مار، دانشمندان خاطرنشان کردند که دو نوع مار در جنوبشرقی چین وجود دارد که این ویروس احتمالا از آنها شیوع یافته است: نوعی مار کریت (many-banded krait) و کبرای چیني
نقش حیوانات در انتقال کرونا
انتقال ویروس کرونا از حیوانات
برخی از ویروسها ميتوانند به انسان منتقل شوند؛ ویروس کرونا هم یکی از آنهاست. دانشمندان در مطالعهای در مجلهٔ پزشکی ویروسشناسی، مار را بهعنوان ميزبان احتمالی این ویروس معرفی کردند. آنان دریافتند که تغییر در یکی از پروتئینهای ویروسی کرونای جدید، امکان شناسایی و اتصال به گیرندههای سلولهای ميزبان خاصی را برای این ویروس فراهم ميکند. این قابلیت گام مهمي برای ورود به سلولهاست. بهعقیدۀ این پژوهشگران، تغییر در این پروتئین خاص ممکن است به انتقال این ویروس به انسان کمک کند.
شایعات خطرناک تر ازخود کرونا
مهمترین مساله درمورد اخباری که از ویروس کرونا دست به دست ميشود این است که به شایعات گوش نکنيم. اخباری که صرفا از زبان متخصصان و پزشکان نقل ميشوند قابل اعتماد و اعتنا هستند و هرچه که غیر از این باشد، قابل اعتنا نيست.
واقعیت این است که ویروس کرونا افراد سالم و سرحال را که هیچ بيماری زمينهای خاصی ندارند، اذیت نخواهد کرد. ویروس کرونا برای چند گروه محدود خطرناک است که به صورت خلاصه در ادامه بيان ميشوند:
افراد پیر و سالخورده. افرادی که بيماری زمينهای خاصی مانند فشار خون و دیابت دارند. بيماران مبتلا به بيماریهای تنفسی و ریوی مانند آسم.
کساني که به هردلیلی سیستم ایمني بدنشان دچار نقص است؛ یا داروهای سرکوب کننده ایمني دریافت ميکنند. بيماران خاص.
ویروس کرونا برای شما خطرناک نخواهد بود اگر:در سنين جواني هستید. بيماری خاصی ندارید. کودکان زیر ده سال کم خطرترین گروه در بيماری کرونا به حساب ميآیند.
روش های منتقل شدن ویروس کرونا
انتقال ویروس کرونا
هوا بهدلیل پخش ذرات ویروسی ناشی از سرفه یا عطسه
تماس نزدیک با فرد آلوده لمسکردن سر و صورت فرد آلوده یا دستدادن با او
لمس سطح یا شیئی که ذرات ویروسی روی آن وجود دارند این ذرات روی دستها مينشینند و قبل از شستن دستها با دستزدن به دهان، بيني یا چشمها وارد بدن ميشوند
بهندرت، آلودگی با مدفوع.
مقایسه کرونا با سارس و مرس
مرس و سارس هر دو بهدلیل علائم شدیدی شهرت داشتند که در افراد ایجاد ميکردند. هنوز مشخص نيست که چطور باید شدت علائم ویروس کرونای جدید را با آنها مقایسه کنيم، زیرا در برخی بيماران با علائم شدید و مرگ همراه بوده و در برخی دیگر فقط نشانههای خفیفی مشاهده شده است. هر سه ویروس ازطریق تماس نزدیک با فرد آلوده بين افراد منتشر ميشوند.
برای پیشگیری از ویروس کرونا چه کنیم
پیشگیری و درمان کرونا
باتوجهبه مرکز پیشگیری و کنترل بيماریها، درمان خاصی برای بيماری ناشی از ویروس کرونا وجود ندارد و بيشتر افراد با مراقبتهای ویژه مخصوصا استراحت و دارو (برای رفع علائم) بهبود ميیابند. بااینحال اگر نگران هستید یا علائم شدیدی دارید، حتما به پزشک مراجعه کنيد (این فقط مختص ویروس کرونا نيست و درباره همه بيماری های ویروسی صدق ميکند).
هیچ واکسني برای ویروس کرونا وجود ندارد، اما محققان انستیتو ملی بهداشت آمریکا گفتهاند که در مراحل اولیهٔ تولید یک واکسن هستند. علاوهبراین، شرکت دارویی رگنرون (Regeneron) اعلام کرد که در مراحل اولیهٔ یافتن درماني برای بيماریهای ناشی از این ویروس هستند.
برای جلوگیری از آلودگی به ویروس کرونا، همان کارهایی را باید انجام دهید که برای پیشگیری از سرماخوردگی انجام ميدهید:
- دستهایتان را چندبار در روز با آب گرم و صابون یا با ضدعفونيکنندهٔ الکلی بشویید؛
- دستها و انگشتهایتان را به چشمها، بيني و دهانتان نزنيد؛
- فاصلهتان را از افراد احتمالا آلوده حفظ کنيد.
- درصورتیکه آلوده شدید، برای درمان به همان روشی عمل کنيد که برای سرماخوردگی انجام ميدهید:
- به اندازه کافی استراحت کنيد.
- مایعات زیاد بنوشید.
- برای گلودرد و تب ميتوانيد از داروهای بدون نسخه استفاده کنيد. فراموش نکنيد که به کودکان یا نوجوانان زیر ۱۹ سال آسپرین ندهید. بهجای آن از ایبوپروفن یا استامينوفن استفاده کنيد.
- بخوردادن با آب داغ یا استفاده از دستگاه بخور ميتواند به تسکین گلودرد و خراشیدگی آن کمک کند.
- اگر شرایط حاد بود، حتما به پزشک مراجعه کنيد.
- برای پیشگیری از آلودگی به ویروس کرونا، باید همان کارهایی را انجام دهید که برای پیشگیری از سرماخوردگی انجام ميدهید.
دست های خود را بیشتر با آب و صابون بشویید
روش صحیح شستن کامل دستها
1. شیر آب را باز کنيد و دستها را زیر آن بگیرید
2. تمام دستتان را به صابون آغشته کنيد
3. تمام سطوح دستها را به مدت حداقل ۲۰ ثانيه با صابون بمالید، از جمله پشت دستها، ميان انگشتان و زیر ناخنها
4. دستها را کاملاً با آب بشویید
5. دستها را با دستمال تميز یا حوله یکبار مصرف خشک کنيد
6. دستها را مرتب بشویید، به خصوص قبل از خوردن، بعد از فین کردن، سرفه یا عطسه و دستشویی.
7. اگر آب و صابون در دسترس ندارید، از ژل شستشوی دست الکلی با حداقل ۶۰ الکل استفاده کنيد. اگر دستانتان به صورت مشهود کثیف هستند، حتماً با آب و صابون بشویید.
آیا ماسک در پیشگیری از کرونا نقش دارد
آیا باید از ماسک ستفاده کنم
چنانچه علائم تنفسی (سرفه یا عطسه) دارید، برای محافظت از دیگران استفاده از ماسک پزشکی توصیه ميشود. اگر هیچگونه علائمي ندارید، نيازی به استفاده از ماسک نيست.
درصورت استفاده از ماسک، برای اطمينان از اثربخشی آن و جلوگیری از افزایش خطر انتقال ویروس، باید از آن درست استفاده کرده و پس از استعمال نيز درست دفع نمود.
استفاده از ماسک به تنهایی برای جلوگیری از عفونت کافی نيست و بایستی با شستشوی مکرر دستها، پوشاندن دهان به هنگام عطسه و سرفه، و جلوگیری از تماس نزدیک با کساني که علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا دارند (سرفه، عطسه، تب) همراه باشد.
تاثیر کرونا بر روی کودکان
این ویروس جدید است و ما هنوز نميدانيم که چه تأثیری بر کودکان یا زنان باردار خواهد گذاشت. ميدانيم که امکان دارد افراد در هر سني به این ویروس آلوده شوند، اما تاکنون موارد نسبتاً کمي از کرونا در بين کودکان گزارش شده است. ویروس در موارد نادر کشنده است، و تاکنون بيشتر موارد منجر به مرگ در ميان افراد پیرتر با بيماریهای زمينهای دیده شده است.
اگر کودکم نشانه های کرونا داشت چه کار کنم
حتماً درمان پزشکی را شروع کنيد، ولی به خاطر داشته باشید که اکنون در نيمکره شمالی فصل آنفولانزا است و علائم COVID-19 از قبيل سرفه یا تب ميتواند مشابه علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی که بسیار هم شایع هستند، باشد.
رعایت نکات بهداشتی دستها (شستشوی مرتب دستها) و بهداشت تنفسی را ادامه دهید و واکسیناسیون کودکان خود را به موقع انجام دهید تا کودکتان درمقابل سایر ویروسها و باکتریهای بيماریزا در امان باشد.در مورد سایر عفونتهای دستگاه تنفسی از قبيل آنلفولانزا، اگر خودتان یا کودکتان علائمي دارد، از همان ابتدا کمک پزشکی بگیرید و سعی کنيد که از حضور در اماکن عمومي (محل کار، مدارس وسایل نقلیه عمومي)خودداری کنيد، تا از سرایت به دیگران جلوگیری شود.
کودکان شیرخوار و ویروس کرونا
مادر آلوده و شیر دادن به نوزاد شیرخوار
تمام مادران در مناطق آلوده و پرخطر که علائمي چون تب، سرفه یا تنگی نفس دارند، بایستی هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنند و دستورالعملهایی که پزشک یا کارمند بهداشت ميدهند را رعایت کنند. با توجه به مزایای تغذیه با شیر مادر و نقش کمرنگ شیر مادر در انتقال ویروسهای تنفسی، مادر ميتواند ضمن رعایت کلیه راهکارهای احتیاطی لازم همچنان به شیردهی ادامه دهد.
درمورد مادراني که علائم بيماری را دارند شیردهی مشکلی ندارد، مشروط بر این که به هنگام در آغوش گرفتن کودک و نزدیک بودن به کودک (ازجمله هنگام شیردهی) ماسک بزنند، دستها را قبل و بعد تماس با کودک (ازجمله هنگام شیردهی) بشویند و سطوح آلوده را تميز و ضدعفوني کنند – همانند همه مواردی که وقتی کسی مشکوک به کرونا و یا بيماریش تأیید شده باشد در تعامل با دیگران از جمله با کودکان بایستی انجام دهد.اگر مادر به شدت بيمار باشد، بایستی وی را به دوشیدن شیر و دادن آن به کودک با فنجان تميز و/یا قاشق تشویق کرد، و در تمامي این مراحل همان روشهای جلوگیری از عفونت فوقالذکر را نيز رعایت نماید.
محافظت از خودمان و دیگران
از تماس با افراد بيمار خودداری کنيد. بههیچوجه حیوانات مرده یا زنده را در بازارهای این شهر نخرید یا محصولات غذایی آنها ازجمله گوشت پختهنشده را مصرف نکنيد.
بهطورکلی، برای پیشگیری از ابتلا به بيماریهای همهگیر مانند کرونا، دستهایتان را چندین بار در روز بهمدت حداقل ۲۰ ثانيه با آب و صابون بشویید. اگر مبتلا شدید، برای آلودهنکردن دیگران، محل خواب یا حتیالامکان محل زندگیتان را تا بهبودی کامل جدا کنيد. اما اگر شرایطش را ندارید، از ماسک برای پوشاندن دهان و بينيتان استفاده کنيد. همچنين، در هنگام سرفه یا عطسه، دهانتان را با دست بپوشانيد و سپس بلافاصله دستهایتان را بشویید.
در مسافرت برای جلو گیری از کرونا چه کنیم
چطور از کرونا در سفر جلوگیری کنيم؟
اولین و مهمترین توصیه بهداشتی این است که دستانتان را مرتب با آب و صابون بشویید و ضدعفوني کنيد. اگر به مواد شوینده دسترسی ندارید یا از بهداشتی مواد شوینده بين جادهای اطمينان ندارید حتما با ژل ضدعفوني کننده و یا الکل، دستتان را ضدعفوني کنيد. پد الکلی، ژل ضدعفوني کننده و دستمال مرطوب از اوجب واجبات در سفر است. یادتان نرود که حتما با خودتان داشته باشید.
سعی کنيد در مکانهای عمومي و شلوغ تردد نکنيد. فاصله خودتان را با دیگران حفظ کنيد و اگر دیدید کسی به علایم سرماخوردگی یا کرونا مبتلا بود حتما حتما حداقل یک متر از او فاصه بگیرید.به اشیایی که در مکانهای عمومي وجود دارند دست نزنيد. ميله اتوبوس، صندلی وسایل نقلیه عمومي، در و دیوار و هرچیزی که احتمال ميدهید پتانسیل آلودگی داشته باشد جزو این لیست به حساب ميآید.
حتی اشیا و وسایل خودروی شخصیتان را هم روزی چندبار ضدعفوني و استریل کنيد. سعی کنيد دستکش یکبار مصرف همراهتان باشد تا در مواقع لازم از آن استفاده کنيد.
یک توصیه مهم! همراه خودتان موادغذایی خشک و غذای خانگی به همراه داشته باشید تا مجبور نشوید که برای غذاخوردن در رستورانهای بين راهی توقف کنيد. اگر مجبور شدید که به هر دلیلی از رستورانهای بين راهی غذا تهیه کنيد، حتما از سلامت و پاکیزگی رستوران مطمئن شوید.
بههیچ وجه وقتی دستتان ضدعفوني نشده است، آن را به چشمها، دهان یا بينيتان نزنيد.انتقال اصلی ویروس کرونا از راه مخاطهای داخلی بدن و قطرات تنفسی است. پس اگر سرفه یا عطسه ميکنيد، قسمت داخلی آرنجتان را جلوی دهانتان بگیرید و حتما از کساني که سرفه یا عطسه ميکنند فاصله بگیرید.
به حیوانات دست نزنيد. چه اهلی و چه وحشی.فرآوردههای گوشتی و تخممرغ را خوب و کامل بپزید. سعی کنيد مواد غذایی مورد نيازتان را از فروشگاههای معتبر و مورد اطمينان تهیه کنيد.حتما آب آشاميدني تصفیه شده همراه خودتان داشته باشید و یا از آبهای آشاميدني پلمپ استفاده کنيد.ميوهها و سبزیجات را به خوبي ضدعفوني کنيد.
سخن پایانی
به نظر می رسد که ویروس کرونا در حال گسترش به دیگر کشور هاست و می بایست برای جلو گیری از مبتلا شدن به این ویروس هر چه بیشتر به بهداشت شخصی اهمیت داد ،دست ها را مکررا با آب و صابون شست و حتی الامکان از تردد در محیط های شلوغ و پر ازدهام جلو گیری کرد. تا موج شیوع این ویروس فروکش کند
مطالب بیشتر: