علائم و راههای درمان سرطان تخمدان
سرطان تخمدان یكی از سرطان های شایع در بین زنان است. آمارها نشان میدهد این سرطان پنجمین سرطان شایع زنان در سراسر جهان است. در آمریكای شمالی حدود 23 هزار زن مبتلا به سرطان تخمدان زندگی میكنند كه در مراحل مختلف درمان هستند. برخی آمارها نشان میدهد در برخی نقاط جهان از جمله در آسیای جنوب شرقی، یک زن از هر 30 زن به این سرطان مبتلا میشود.
اما آمار سازمان بهداشت جهانی نشانگر این است كه از هر 55 زن، یک نفر در جهان مبتلا به این بیماری در مقطعی از زندگیاش میشود. به طور معمول این سرطان بیماریای است که زنان بالای 50سال را درگیر میكند.
سرطان تخمدان قابل معالجه است، بخصوص اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود. با معالجه و بهبود سرطان، بسیاری از زنان می توانند زندگی طولانی و رضایت بخشی داشته باشند حتی با سرطان پیشرفته تخمدان.
سرطان تخمدان چیست؟
آشنایی با سرطان تخمدان
سرطان تخمدان، نوعی از سرطان است که از تخمدان شروع میشود. این بیماری منجر به ایجاد سلولهای غیرعادی میشود که توانایی حمله یا گسترش به دیگر بخشهای بدن را دارند. ممکن است در آغاز این فرایند علائم مبهم یا غیر آشکار باشند، اما با پیشرفت سرطان احتمال بروز علائم بیشتر شود. علائم میتوانند شامل نفخ، درد لگن، تورم شکم، و دیگر علائم باشند. نواحی که احتمال گسترش سرطان به آنها وجود دارد شامل این موارد هستند: دیوارهٔ شکم، غدد لنفاوی، ریهها، و کبد.
زنان دو عدد تخمدان دارند که در دو طرف رحمشان قرار دارد. هر یک از تخمدانها به اندازه یک بادام است. وظیفه تخمدانها تولید تخمک و هورمونهای استروژن و پروژسترون است. معمولا سرطان تخمدان تا زمانی که به لگن خاصره و شکم گسترش نیابد، شناسایی نمیشود.
درمان سرطان تخمدان در این مرحله دشوارتر است و اغلب، سرطان تخمدان در این مرحله سبب مرگ میشود. احتمال درمان موفقیتآمیز سرطان تخمدان در مراحل اولیه که سرطان محدود به تخمدان است، بیشتر است. معمولا از جراحی و شیمیدرمانی برای درمان سرطان تخمدان استفاده میشود. در ادامه می توانید با علائم سرطان تخمدان بیشتر آشنا شوید.
انواع سرطان تخمدان
انواع سرطان تخمدان
سه نوع سرطان تخمدان وجود دارد. متداول ترین آن سرطان «اپی تلیومی» تخمدان است. به این نام نامیده می شود، چون تومور (سلول های سرطانی) در لایه خارجی یا پوسته تخمدان ها شروع به رشد می کند. تومورهای تخمدان ممکن است به شکل زیر به وجود آیند:
- خوش خیم (تومور خوش خیم یا بدون سرطان)
- تا حدی بدخیم (در حد مرز یا کمی بدخیم)
- بدخیم (با سرطان)
دو نوع دیگر سرطان تخمدان، سرطان های یاخته تناسلی و تومورهای Stormad تخمدان هستند. هر دوی این سرطان ها بسیار نادر می باشند. مهم ترین عواملی که بر روی نتیجه سرطان تخمدان ها اثر می گذارند، مقدار تومور، مرحله پیدایش تومور و اینکه آیا می توان تومور را به طور کامل به وسیله عمل جراحی از بین برد می باشد.
علائم و نشانه های سرطان تخمدان
علائم سرطان تخمدان
مراحل اولیه سرطان تخمدان به ندرت سبب بروز علائم در بیمار میشود. سرطان تخمدان در مراحل پیشرفته میتواند چندین نشانه غیراختصاصی داشته باشد که اغلب با نشانههای برخی از بیماریهای کمخطر مانند یبوست و سندروم روده تحریک پذیر اشتباه گرفته میشود. نشانهها و علائم سرطان تخمدان عبارتند از:
- ورم یا نفخ شکم
- احساس سیری زودهنگام پس از شروع به غذا خوردن
- کاهش وزن
- احساس ناراحتی در ناحیهی لگن خاصره
- تغییر در عادات رودهای مانند یبوست
- نیاز مکرر به دفع ادرار
چه عواملی خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد؟
دلایل ابتلا به سرطان تخمدان
دلیل اصلی سرطان تخمدان ناشناخته است. عوامل زیر سبب افزایش خطر ابتلای شما به سرطان تخمدان می شوند:
• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان تخمدان
• جهش ژنتیکی مرتبط با سرطان تخمدان مثل BRCA1 و BRCA2
• سابقه ابتلای به سرطان سینه، سرطان رحم یا سرطان روده بزرگ
• چاقی و اضافه وزن
• استفاده از دارو های درمان ناباروری یا هورمون درمانی
• نداشتن سابقه بارداری
• آندومتریوز
• سابقه کار با پنبه نسوز یا آزبست
• سابقه پرتودرمانی ناحیه لگن
• برخی ویروس ها مخصوصا ویروس هایی که موجب اوریون می شوند
سن بالا نیز یکی از عوامل افزایش دهنده ریسک ابتلا به سرطان تخمدان است. بیشتر موارد سرطان تخمدان پس از یائسگی رخ می دهد. همچنین ممکن است بدون داشتن هیچ یک از عوامل بالا به این سرطان مبتلا شد. همینطور، داشتن هر یک از این عوامل لزوما به معنی ابتلا به سرطان تخمدان نیست.
چه عواملی خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد؟
عواملی که خطر ابتلا را پایین میآورند شامل این موارد هستند: کنترل هورمونی، بستن لولههای رحمی، و شیردهی.
نحوه تشخیص سرطان تخمدان
تشخیص سرطان تخمدان با آزمایش خون
آزمایشات و معاینات زیادی هستند که برای تشخیص سرطان تخمدان در زنان به کار می روند.
معاینه لگنی: زنان باید سالانه معاینه لگنی انجام دهند تا تخمدان ها توسط پزشک معاینه شوند البته لمس تومورهای کوچک در مراحل اولیه سرطان دشوار هستند.
سونوگرافی واژینال: سونوگرافی واژینال می تواند توده های کوچک را شناسایی کند و تشخیص دهد که توده توپر است یا کیست می باشد.
سیتی اسکن: سیتی اسکن ناحیه لگن و شکم
آزمایش خون: آزمایش خون برای اندازه گیری آنتی ژن سرطان 125 (CA-125)
بیوپسی: بیوپسی در واقع برداشتن نمونه کوچکی از تخمدان و بررسی آن زیر میکروسکوپ است.بیوپسی تنها راهی است که پزشک شما می تواند تایید کند که آیا مبتلا به سرطان تخمدان هستید یا خیر.
روش های درمانی سرطان تخمدان
درمان سرطان تخمدان
معمولا درمان سرطان تخمدان تلفیقی از جراحی و شیمیدرمانی است.
جراحی
معمولا درمان به روش جراحی از طریق برداشتن تخمدانها، لوله فالوپ، رحم، گرههای لنفی نزدیک و لایهای از بافت چربی شکمی که سرطان اغلب در آنها گسترش مییابد، انجام میشود. همچنین پزشک تلاش میکند تا حد ممکن تودهی سرطانی را از شکمتان بردارد.
اگر سرطان تخمدان در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، وسعت جراحی کاهش مییابد. برای زنانی که در مرحلهی اول سرطان تخمدان قرار دارند، وسعت جراحی ممکن است به برداشتن یک تخمدان و لولهی فالوپ آن محدود شود. با این اقدام ممکن است قدرت باروری بیمار حفظ شود.
شیمیدرمانی
جراحی و شیمی درمانی از روش های رایج درمان سرطان تخمدان هستند. پس از جراحی معمولا روند درمان با شیمیدرمانی ادامه مییابد تا هرگونه سلول سرطانی باقیمانده ازبین برود. داروهای شیمیدرمانی معمولا به رگها یا بهطور مستقیم به حفرهی شکمی یا هر دوی اینها تزریق میشوند. ممکن است در برخی از زنان که سرطان تخمدانشان در مرحلهی پیشرفته قرار دارد، روند درمان ابتدا با شیمیدرمانی آغاز شود.
پرتودرمانی
در پرتودرمانی اشعه با انرژی بالا از دستگاه اشعه ایکس، برای کشتن سلول های سرطانی به کار برده می شود. با توجه به نوع سرطان، پزشک پرتودرمانی را بعد از عمل جراحی برای خلاص شدن از شر سلول های سرطانی که ممکن است در بدن مانده باشند توصیه می کند. مثلاً برای نابود کردن سلول های سرطانی «میکروسکپی» که ممکن است هنوز در شکم یا لگن خاصره (حفره صفاق) مانده باشد.
راههای پیشگیری از سرطان تخمدان
روش های پیشگیری از سرطان تخمدان
هیچ راه تضمینی برای عدم ابتلا به سرطان تخمدان .جود ندارد. با این وجود کارهایی هستند که ریسک ابتلا به این سرطان را کاهش می دهند. عواملی که می توانند ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهند شامل موارد زیر هستند:
- مصرف قرص های ضد بارداری
- شیردهی
- بارداری
- روش های جراحی بر روی اندام های تولید مثل مانند هیسترکتومی یا توبکتومی