خواص جينسينگ در ورزش و بدنسازی
جینسینگ یا جینسنگ از قدیمیترین و پر طرفدار ترین مکملهای گیاهی که در انواع سبک های بـه صورت مکمل پیدا میشود که ادعا دارند که تمام فواید را از کاهش روند پیری گرفته تا افزایش قوه مردانگی (توان عضلانی)، دارا میباشد. جای تعجب ندارد، با توجه بـه این ادعاها، جینسینگ یک مکمل فوق العاده محبوب باشد. در ادامهی مطلب با فواید جینسینگ، فوایدش برای ورزش و بدنسازی و طریقه ی مصرف با ما همراه باشید.
جینسینگ چیسـت؟
بسیاری از گیاهان با اسـتفاده از نام جینسینگ بـه بازار عرضه شدهاند، اما اکثر متخصصان بر این باورند که تنها جینسینگ (آسیایی) و (جینسینگ آمریکایی) ارزش نام جینسینگ را دارند.(جینسینگ اصل هسـتند). سایر گیاهان با فواید مشابـه، گاهی اوقات بـه عنوان جینسینگهای تقلبید شناخته میشوند، از جمله جینسینگ سیبری ( eleuthero)، برزیلی (sum)، هندی (ashwagandha) و (maca). علیرغم عنوان متقلب، دو نوع آخر یعنی آسیوآنگاندا و ماکا هر دو در سالهای اخیر بـه علت مواد تشکیل دهندهیشان بسیار محبوب شدهاند.
در حقیقت، جینسینگ پاناکس نام خود را بـه علت بسیاری از فوایدی گیاهی که بر بدن دارد، میگیرد. نوع پاناکس بـه عنوان درمانگر کلی یاد میشود ( pan بـه معنی کل و axos بـه معنی درمان در یونانی اسـت). از سوی دیگر، کلمه جینسینگ بـه معنای شبیه بـه آدم اسـت، بـه احتمال زیاد بـه علت شباهت خاص شکل ظاهری ریشه این گیاهان با هیبت یک انسان اسـت.
جینسینگ چه فوایدی بر بدن دارد :
جینسینگ آسیایی اغلب بـهمنظور اعمال تحریک بر بدن یا بـه جریان در آوردن عملی در بدن بکار میرود (کاتالیزور واکنشهایی مانند سوختوساز)، در حالی که شکل آمریکایی آن برای بـهبود ریکاوری و خاصیت آرامشبخشی آن اسـتفاده میشود. گیاهپزشکان چینی بر این دو عمل متضاد هم بسیار تاکید دارند، هر دو اثر داغ و یا خنککنندگی بر روی بدن و یا تعادل یین و یانگ را در خود دارند. اگر چه، روشهای مدرن و علمی برای توصیف این تضاد نیز وجود دارند.
فایده های جینسینگ به صورت کلی
دیگر خواص جینسینگ :
ضدالتهاب قوی :
این گیاه دارای مقادیر زیادی آنتیاکسیدان طبیعی بوده و خاصیت ضدالتهابی دارد. تحقیقات آزمایشگاهی که روی این ریشه فوقالعاده صورت گرفته نشان میدهد که عصاره آن دارای ترکیباتی اسـت که نهتنها جلوی بروز التهاب را میگیرد، بلکه ظرفیت آنتیاکسیدان سلولی را نیز بالا میبرد. در نتیجه مصرف آن برای اگزما فوقالعاده بوده و التهاب ناشی از این بیماری را بـه سرعت درمان میکند.
جینسینگ به بهبود ذهن کمک می کند
بـهبود عملکرد ذهنی :
جینسینگ باعث بـهبود عملکردهای ذهنی مانند حافظه و رفتار خواهد شد. ترکیبات موجود در ریشه این گیاه، مثل Ginsenoside (جینسینوساید) و ویتامین K میتواند شما را در برابر آسیبهای مغزی ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت کند.
برطبق مطالعهای که در همین مورد بر روی 30 نفر صورت گرفت، شرکتکنندگان بعد از 4 هفته مصرف 200 میلیگرم جینسینگ آسیایی، عملکرد ذهنیشان تا حد قابل توجهی بـهتر شده بود.حتی نتیجه بعضی از مطالعات صورت گرفته نشان میداد که محاسبات ریاضی خیلی از افراد بعد از مصرف این گیاه بـهتر شده و خونسردی بیشتری در حین انجام فعالیتهای ذهنی دارند.
بـهبود نعوظ :
یکی از فواید دیگر این گیاه که بسیاری از مردان بـه دنبال آن هسـتند درمان مشکل نعوظ و زودانزالی اسـت. ترکیبات موجود در این گیاه از اسـترس اکسیداتیو (حملههای بیولوژیک بـه ارگانیسم بدن) در رگهای خونی جلوگیری کرده و باعث میشود تا در حین رابطه جنسی عملکرد بـهتری داشته باشند.از طرفی باعث افزایش تولید اسیدنیتریک در عضلات شده و جریان خون در اندام جنسی مردان را افزایش خواهد داد.
جینسینگ باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود
تقویت سیسـتم ایمنی در بدن :
بدون شک گیاه دارویی جینسینگ، سیسـتم ایمنی بدن شما را قویتر از قبل خواهد کرد. مطالعاتی در این زمینه بر روی افراد و بیماران سرطانی بعد از عمل صورت گرفت که در آن ۳۹ نفر از افرادیکه در دوره ریکاوری بعد از عمل جراحی (سرطان معده) طی مدت دو سال با ۴۰۰,۵ میلیگرم جینسینگ تحت درمان قرار گرفته بودند؛ جالب اینجاسـت که این افراد بعد از دو سال، بازگشت علائمشان کاهش یافته بود و سیسـتم ایمنیشان تا حد زیادی تقویت شده بود.
جلوگیری و مقابله در برابر سرطان :
جینسینگ میتواند در مقابله و جلوگیری از بروز بسیاری از سرطانها بـه کمکتان بیاید. خاصیت ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی آن بـهترین سپر دفاعی در برابر انواع سرطان خواهد بود. چرخه سلولی بـه نحوی اسـت که سلولها رشد نموده و شروع بـه تقسیمشدن میکنند. شما با مصرف منظم این گیاه میتوانید از تقسیم و رشد غیرطبیعی سلولها جلوگیری نموده و در نتیجه از سرطان در امان باشید.
با استفاده از جینسینگ پر انرژی باشید
افزایش انرژی و غلبه بر خسـتگی:
با مصرف جینسینگ دیگر کمتر حس خسـتگی بـهسراغتان میآید و در طول روز انرژی بیشتری خواهید داشت.ریشه این گیاه دارای ترکیباتی مثل پلیساکاریدها و الیگوپپتیدها اسـت که اسـترس اکسیداتیو بدن را کاهش داده و باعث میشود تا دیرتر خسـته شده و در طول روز انرژی بیشتری داشته باشید.
در تحقیقی که بر روی 364 نفر از افراد نجاتیافته از سرطان صورت گرفت، آنها بعد از 8 هفته مصرف 2000 میلیگرم از این ریشه دیگر احساس خسـتگی و بیحالی کمتری نسبت بـه گذشته داشتند.
کاهش وزن :
اگر قصدتان از خرید جینسینگ لاغرشدن اسـت، باید دقت کنید که حتماً جینسینگ آسیایی یا کرهای خریداری کنید، زیرا این نوع روی سوختوساز کربوهیدرات تأثیر مسـتقیم گذاشته و علاوهبر آن اشتهایتان را کمتر خواهد کرد.اگر مشکل یا بیماری خاصی ندارید، میتوانید ۵ یا ۶ تکه ریشه این گیاه را داخل آب داغ ریخته و با آن چای تهیه کنید. پودر آن را هم میتوانید بـه سالادها و غذاهایتان اضافه کنید.
افزایش اسپرم :
یکی دیگر از فواید این گیاه فوقالعاده افزایش میزان اسپرم و بالا رفتن کیفیت آن اسـت. مطالعات بسیار زیادی روی تأثیر این گیاه بر باروری مردان صورت گرفته که همگی تأثیرگذاری این ریشه جادویی روی اسپرم مردان را تأیید میکند.در طول این مطالعات، مردان پس از 12 هفته مصرف منظم و روزانه 1.5گرم از جینسینگ آسیایی یا آمریکایی، شاهد افزایش و بـهبود کیفیت اسپرم و احتمال باروریشان بودند.
در ورزشکاران و بدنسازان باعث بهبود عملکرد می شود
بـهبود عملکرد ورزشی :
یکی دیگر از فواید جینسینگ که بسیاری از ورزشکاران حرفهای و بدنسازان از آن بـهره میبرند، خاصیت ضدخسـتگی و ریکاوری سریعتر با مصرف این ریشه در قبل و بعد از فعالیت ورزشی اسـت.دقت کنید که اگر بـه دنبال انرژی بیشتر در حین ورزش هسـتید، باید از جینسینگ آمریکایی قبل از ورزش اسـتفاده کنید. اگر هم دنبال ریکاوری و بدندرد کمتر بعد از ورزش هسـتید بـهتر اسـت بـه سراغ جینسینگ آسیایی بروید.
جینسینگ آسیایی در مقابل جینسینگ آمریکایی :
واکنشهای تضاد آمیزی که در گونهی آسیایی و آمریکایی نسبت بـه یکدیگر و نسبت بـه مواد تشکیل دهنده فعال آنها در اشکال مختلف این دو گونه گیاهی وجود دارد بسیار مهم اسـت. این مواد تشکیلدهنده فعال بـه نام جینسینوزاید شناخته میشود و انواع فراوان جینسینوزاید موجود در ریشهی جینسینگ آسیایی و آمریکایی بـه نامهای Rg1 و Rb1 شناخته میشوند.
مشخص شده اسـت که نسبت بالاترRg1 بـه Rb1 این جینسینوزایدها، که در گونه آسیایی فراوانتر اسـت، سبب تحریک سیسـتم عصبی مرکزی میشود. این علت توضیح میدهد که چرا این نوع جینسینگ اغلب در محصولات تقویت کننده بدن ویا انرژیزاها اسـتفاده میشود.
برعکس، نسبت بالاترRb1 بـه Rg1، رایج در انواع آمریکایی جینسینگ، توضیح میدهد که چرا این فرم بیشتر در تهیه محصولاتی بکار میرود که سبب بـهبود دورهی ریکاوری و آرامش فرد، کاهنده قند خون و یا کاهنده اسـترس هسـتند. این نوع جینسینگ اغلب سازگارکننده ژنی نامیده میشود.
به ژن ها برای سازگاری کمک می کند
سازگارکننده ژن :
سازگارکننده ژنی بـه بدن در سازگاری با فشار و اسـترس و بازگرداندن آن بـه حالت تعادل کمک میکند، که این فشار میتواند فیزیکی، شیمیایی، ویا بیولوژیکی باشد. سازگارگر ژن میتواند هورمون اسـترس را در زمانی که مقادیر آن در بدن بیش از حد بالا اسـت پایین آورد، و یا بلعکس میتواند در زمانی که مقادیر آن بسیار کم اسـت، افزایش دهد.
اعتقاد بر این اسـت که همان اثر در مورد هورمونهای آنابولیک و کاتابولیک (مانند تسـتوسـترون و کورتیزول)، سیسـتم ایمنی بدن و یا هر سیسـتم دیگری در بدن که ممکن اسـت نیاز بـه بازگرداندن تعادل (حفظ حالت هومئوسـتاز) داشته باشند، اعمال شود.
این فرآیند ممکن اسـت بـه بـهبود انعطاف بدن در مقابله با اسـترس و فشارهای مختلف کمک کند. نمونههایی از حالات ایجادکننده فشار نامتعادل در بدن عبارتند از: افزایش شدت تمرین، اسـترس احساسی ناشی از بروز مسائل مختلف در محل کار و یا خانه و یا حتی تنش زیسـت محیطی مانند آلودگی.
فواید جینسینگ برای بدنسازی و ورزش
فواید جینسینگ در ورزش :
انرژی :
تحقیقات اخیر علمی بر روی تمامی مطالعات انسانی در مورد کاربرد جینسینگ مشخص کرد که این گیاه میتواند خسـتگی را کاهش دهد، انرژی و انگیزه را بـهبود بخشد. یک مطالعه بر اساس یافتههای مشابـه، نشان میدهد که بین ۲۰۰-۶۰۰ میلیگرم از هر نوعی از گیاه جینسینگ، انرژی روانی و شناختی را افزایش میدهد.
ریکاوری :
جینسینگ بـه عنوان یک گیاه متعادل کننده، احتمالاً بـه شما در رشد عضلات و ریکاوری مناسب در تمرینات ورزشیتان کمک خواهد کرد. عملاً این در صورتی رخ میدهد که شدت تمرین شما تغییر کند یا فشاری را بـه تنهایی ایجاد کند که عضلات و بدن در ایجاد این فشار نقشی نداشته باشند. برای مثال، مصرف ۲۰ گرم روزانه جینسینگ آسیایی بـه مدت هفت روز، در پسران جوان دانشجو، آسیب عضلات و التهاب ناشی از ورزش را کاهش داد.
جینسینگ و بدنسازی :
تحقیقات نشان داده که جینسینگ میتواند بـه عنوان یک مکمل گیاهی برای افزایش ظرفیت جسمی و روانی در ورزشکاران و بدنسازان اسـتفاده شود. جینسینگ میتواند انرژی شما را در طول تمرینات بدنسازی افزایش داده و باعث افزایش عضله سازی بدن شود.
زمان مصرف جینسینگ :
از آنجایی که جینسینگ یک سازگارکننده ژنی اسـت، بنابراین شما میتواند هر بار که بـه شدت و یا بار تمرینات خود اضافه میکنید، نتیجه بـهتری بگیرید، حتی در زمانهای ریکاوری و یا روزهای اسـتراحتی. بـه عنوان مثال، شروع مصرف گیاه همزمان با تغییر برنامهی تمرینی و یا رژیم غذایی، سپس تثبیت مقادیر مصرفی جینسینگ و همینطور برنامه تمرینی تا شش هفته در حالی که هماکنون بدنتان را با فشار جدیدی سازگار میکنید. این عمل باعث میشود که از تمرینات خود نتیجه بـهتری کسب کنید. برای کسب تاثیرات کاهش وزن بالقوه جینسینگ آمریکایی و یا آسیایی و همچنین کمک بـه کاهش قند خون، جینسینگ را پیش از صرف غذا یا همراه با غذا میل کنید.
بـه طور کلی، دوز روزانه 1-2 گرم ریشه جینسنگ خام یا 200-400 میلی گرم عصاره پیشنهاد میشود. بـهتر اسـت از دوزهای کمتری شروع کرده و با گذشت زمان افزایش یابد. بـه دنبال عصاره جینسنگ اسـتاندارد باشید که حاوی 2-3٪ کل جینسنوزیدها باشد و قبل از غذا آن را مصرف کنید تا جذب را افزایش داده و از مزایای آن بـهره مند شوید.
خاصیت آنتی اکسیدانی جینسینگ :
مانند (زردچوبـه)، یکی دیگر از داروهای گیاهی محبوب، جینسینگ دارای خواص آنتیاکسیدانی قوی اسـت. تمرین ورزشی، افزایش سن، رژیم غذایی با قند بالا، آلودگی محیطی، مواد شیمیایی و اسـترس باعث تولید رادیکالهای آزاد اکسیداتیو در بدن شما میشود. وجود رادیکالهای آزاد، بیش از حد مجاز، میتواند باعث آسیب سلولها شود و منجر بـه بروز پیری زودرس، مشکلات متابولیکی و اختلال در عملکرد بدنی شود.
دو نکته بسیار مهم را فراموش نکنید. در نخسـت، اگر میخواهید جینسینگ را بـه شما بـه کاهش مرحله فشار جسمی یا ذهنیتان کمک کند، پیش از قرار گرفتن در موقعیت تنشزا آن را مصرف کنید، نه هنگامی که در طی مدت آن شرایط. دوم، فقط ۲گرم جینسینگ در روز میتواند این فواید آنتیاکسیدان را برایتان فراهم کند. تا زمانی که از مکملهای با کیفیت اسـتفاده کنید، حتی مصرف مقادیر کمی از آن نیز میتواند اثر مثبت داشته باشد.
کاهش وزن و چربیسوزی با جینسینگ:
بیشتر مطالعاتی که بر روی انسان صورت گرفته اسـت، میگویند خیر، اما فواید کاهش وزن آن در انسان همچنان مورد مطالعه محققان قرار دارد. از مطالعات حیوانی و سلولی مشخص شده اسـت که عصارهی این گیاه بر روی اشتها و متابولیسم تأثیر میگذارد و مسیرهای چربی سوز را تحریک میکند. از مطالعات انسانی محدود مشخص شده اسـت که مصرف روزانه ۸ گرم جینسینگ آسیایی توسط زنان چاق کمک میکند تا وزن کم کنند.
محققان نتیجه گرفتند که این امر باعث بـهبود وضعیت باکتریهای سالم سیسـتمهای گوارش میشود. اگر جینسینگ سبب کنترل در وزنتان میشود، علت آن احتمالاً باید قابلیت گیاه در کمک بـه کنترل قند خون باشد. از بررسی آماری مطالعات مشخص شده اسـت که با مصرف دوزهای 200تا 20 گرم بـه طور روزانه از جینسینگهای آسیایی یا آمریکایی، گلوکز خون ناشتا در افراد سالم و غیر دیابتی کاهش یافته اسـت. بنابر یافتههای ضد و نقیضی که در رابطه با جینسینگ و فواید کاهش وزن آن موجود اسـت، سعی کنید تا انتظارات خود را از کاهش وزن و مصرف جینسینگ بـه دقت تعیین کنید.
عوارض جانبی جینسینگ :
بررسی علمی بر مطالعات انسانی تشخیص دادهاند که جینسینگ پاناکس بی خطر اسـت. مقادیر مجاز آن برای مصرف تقریبا بین 100میلیگرم تا 60 گرم متغیر اسـت. رایجترین دوز مصرفی آن بطور روزانه حدوداً 2-6 گرم اسـت.
مقدار مصرف جینسنگ :
اکثر کارشناسان گیاه شناسی توصیه میکنند که هر فرد بـه طور روزانه بین 1 تا 3 گرم ریشه گیاه جینسینگ مصرف کنند. با مصرف این مقادیر میتوانید برای مدت کوتاهی از اسـترس زیاد حاصل تغییرات شدید ایجاد شده در شدت تمرین و حجم تمرین، ایمن باشید، مخصوصاً اگر همین مقدار دوز یا سه برابر آن دوز را برای یک دوره کوتاه مدت مانند 3-6 هفته مصرف کنید.
سخن پایانی :
همانطور که مشاهده کردیم جینسینگ دارای خواص زیادی اسـت و برای ورزشکاران بـه خصوص بدنسازان فواید زیادی دارد. اما بـه یاد داشته باشید از مصرف خود سرانه آن بپرهیزید و سلامتی خود را بـه خطر نیاندازید. برای نحوه مصرف حتما با فرد متخصص در این زمینه مشورت کنید.
مطالب مرتبط :