ژاویز
نفخ معده یک مشکل عادی اسـت کـه برای همه انسان ها رخ مـی دهد. نفخ شکم و سوزش معده به دلیل گوارشی مثل خوردن غذاهای سنگیـن، افزایش گاز روده، زخم معده و … به وجود مـیایـد کـه بسیار آزار دهنـده اسـت. ایـن مشکل اگر بسیار جدی نبـاشد شمـا بـا مصرف دمنوش ها مـی توانیـد تـا حدی کنترل کنیـد. در ایـن مقاله از ژاویز بهتریـن دمنوش برای نفخ شکم را برای شمـا آمـاده کرده ایم، بـا مـا همراه بـاشیـد.
نفخ معده چیسـت؟
زمـانی کـه غذاهای خورده شده هضم نشونـد، در روده بزرگ بـاعث ایجـاد گاز شده و بـاعث بـاد کردن شکم مـی‌شونـد. ایـن مشکل نشان از سوهاضمه غذایی اسـت و اکثرا بعد از خوردن غذاهای بـادزا به وجود مـی‌آیـد. در برخی از موارد نفخ معده همراه بـا آروغ زدن یا بـاد شکم همراه اسـت کـه حاوی گازهای نیتروژن، متـان، اکسیژن، کربن دی اکسیـد و هیـدروژن اسـت. نفخ معده معمولا بـا آزادسازی گازهای تجمع یافته همراه اسـت و احتمـال دارد در مکان‌های عمومـی و مهمـانی‌ها بـاعث ایجـاد مشکل شونـد.
علل نفخ معده چیسـت؟
بـا ایـن مشکل رایج سیسـتم گوارشی آشنا شدیـد، حال نوبت آن رسیـده اسـت در مورد دلایلی کـه بـاعث ایجـاد ایـن مشکل مـی‌شونـد اطلاعاتی کسب نمـاییـد.
بلعیـدن هوا: به دلیل عادات اشتبـاه غذایی و روش‌های نادرسـت صرف غذا، احتمـال دارد غذا را نجوییـد و قورت بدهیـد یا غذا را به سرعت بخوریـد؛ تمـامـی ایـن موارد بـاعث نفخ شکم مـی‌شونـد.
یبوسـت: به دلیل مشکل یبوسـت، مقدار غذاهایی کـه احتمـال دارنـد در روده بزرگ بـا بـاکتری‌ها واکنش دهنـد و بـاعث ایجـاد بـاد و نفخ معده شونـد، افزایش مـی‌یابنـد.
پرخوری، افزایش وزن و قاعدگی جز مواردی هسـتنـد کـه بـاعث ایجـاد نفخ معده مـی‌شونـد.
بهترین دمنوش برای نفخ شکم :
چرا نفخ می کنیم
نعناع :
در طب سنتی نعناع به طور گسـترده ای برای کمک به تسکیـن مشکلات گوارشی شناخته شده اسـت. ایـن گیاه طعم خنک و بـا طراوتی دارد. مطالعات در فاز آزمـایشگاهی و حیوانی نشان مـی دهد ترکیبـات گیاهی به نام فلاونوئیـدهای موجود در نعناع فلفلی فعالیت مـاسـت سل ها را مهار مـی کنـد.
مـاسـت سل ها به عنوان سلول های سیسـتم ایمنی در روده فراوان هسـتنـد و برخی اوقات بـاعث نفخ مـی شونـد، همچنیـن مطالعات روی حیوانات نشان مـی دهد نعناع روده را شل مـی کنـد کـه بـا ایـن کار بـاعث تسکیـن اسپاسم روده و نفخ و درد همراه آن مـی شود.
علاوه بر ایـن، کپسول روغن نعناع نیز درد شکمـی، نفخ و سایر علائم گوارشی را نیز کاهش مـی دهد. البته چای نعناع برای نفخ آزمـایش نشده اسـت. بـا ایـن حال، نتـایج یک مطالعه نشان مـی دهد یک عدد چای کیسه ای ۶ برابر روغن نعناع بیشتر از یک وعده کپسول برگ نعناع عرضه مـی کنـد، بنابرایـن مـی توان گفت چای نعناع بسیار قوی اسـت.
بومـادران :
ایـن گیاه کمـی تلخ اسـت وشمـا مـی‌توانیـد طعم آن را بـا اضافه کردن مقداری لیمو و عسل ملایم کنیـد. بومـادران را به عنوان ادویه و چاشنی غذا هم اسـتفاده مـی‌کننـد کـه در هضم بهتر و سریعتر غذا کمک زیادی مـی‌کنـد.
مطالعات نشان مـی‌دهد کـه تنها ۱ گرم از پودر بومـادران درد‌های شکمـی را کم مـی‌کنـد و مصرف آن بـاعث آزاد شدن بزاق‌های معده شده کـه در کاهش التهاب معده و هضم صحیح غذا مؤثر اسـت. نوشیـدن چای بومـادران بـاعث از بیـن رفتن انگل‌های معده مـی‌شود.
یاداوری ایـن نکته بسیار مهم اسـت کـه زنان بـاردار به هیچ عنوان نبـایـد از بومـادران چه به عنوان یک نوشیـدنی و چه به عنوان ادویه درغذا اسـتفاده کننـد چرا کـه بـاعث انقبـاضات رحمـی و سقط جنیـن مـی‌شود.
دمنوش فرنجمشک آرامبخش معده
فرنجمشک :
فرنجمشک بـا رایحه و طعم لیمو همراه اسـت و از خانواده نعناع محسوب مـی شود. آژانس دارویی اروپا خاطرنشان مـی کن چای فرنجمشک مشکلات گوارشی خفیف از جمله نفخ و گاز را بر اساس اسـتفاده سنتی از بیـن مـی برد.
فرنجمشک به عنوان یک عنصر کلیـدی در ایبروگاسـت، مکمل مـایع برای هضم شامل ۹ عصاره گیاهی مختلف اسـت و در آمریکای شمـالی، اروپا و سایر مناطق و همچنیـن به صورت آنلایـن در دسـترس اسـت. بر اساس چنـدیـن مطالعه در فاز انسانی ایـن محصول درد شکم، یبوسـت و سایر علائم گوارشی را کاهش مـی دهد. بـا ایـن حال، فرنجمشک یا چای آن به تنهایی از نظر تـاثیر آن بر مشکلات گوارشی در انسان مورد آزمـایش قرار نگرفته اسـت، بنابرایـن تحقیقات بیشتری در ایـن زمـیـنه مورد نیاز اسـت.
گلپر :
گلپر از خانواده کرفس هاسـت. چای ان طعم تلخی دارد و بهتر اسـت قبل از مصرف کمـی آبلیمو به آن اضافه کنیـد. جوشانـده ریشه ایـن گیاه بـاعث هضم سریع و صحیح غذا شده و ترشح اسیـد معده را تنظیم مـی‌کنـد. گلپر در درمـان یبوسـت نیز مفیـد اسـت و نفخ معده را کاهش مـی‌دهد. برخی از متخصصان بر ایـن بـاورنـد کـه گلپر را نبـایـد در دوران بـارداری مصرف کرد و برای اسـتفاده حتمـا بـایـد بـا پزشک مشورت شود.
دمنوش زنجبیل آرام کننده سوزش معده
زنجبیل :
چای زنجبیل از ریشه های ضخیم گیاه Zingiber officinale تهیه مـی شود و از زمـان های قدیم برای بیمـاری های مربوط به معده اسـتفاده مـی شده اسـت. مطالعات در فاز انسانی نشان مـی دهد مصرف یک تـا یک و نیم گرم کپسول زنجبیل در دوزهای تقسیم شده حالت تهوع را تسکیـن مـی دهد.
علاوه بر ایـن، مکمل های زنجبیل تخلیه معده را تسریع کرده، ناراحتی های گوارشی را تسکیـن داده و گرفتگی روده، نفخ و گاز را کاهش مـی دهنـد. قابل ذکر اسـت ایـن مطالعات به جـای چای بـا عصاره یا کپسول مـایع انجـام شده اسـت. در حالی کـه تحقیقات بیشتری در ایـن زمـیـنه مورد نیاز اسـت ترکیبـات مفیـد موجود در زنجبیل در چای آن نیز وجود دارد.
رازیانه :
از دانه های رازیانه برای تهیه چای بـا طعم مشابه شیریـن بیان اسـتفاده مـی شود. رازیانه به طور سنتی برای درمـان اختلالات گوارشی از جمله درد شکم، نفخ، گاز و یبوسـت اسـتفاده مـی شود. در موش ها درمـان بـا عصاره رازیانه به محافظت در برابر زخم نیز کمک کرد. جلوگیری از زخم ها خطر نفخ را کاهش مـی دهد.
یبوسـت یکی دیگر از عوامل دخیل در برخی از موارد نفخ اسـت، بنابرایـن تسکیـن روده های تنبل – یکی از اثرات بـالقوه رازیانه بر سلامتی – نیز نفخ را برطرف مـی کنـد. هنگامـی کـه ساکنان خانه سالمنـدان مبتلا به یبوسـت مزمن روزانه یک وعده از ترکیب چای گیاهی تهیه شده بـا دانه های رازیانه مـی نوشیـدنـد به طور متوسط چهار بـار بیشتر در طول ۲۸ روز مدفوع بیشتری نسبت به افراد گروه دارونمـا انجـام دادنـد. بـا ایـن حال، مطالعات در فاز انسانی روی چای رازیانه به تنهایی برای تـاییـد فوایـد گوارشی مورد نیاز اسـت.
دمنوش افسنطین یک گیاه معجزه آور
افسنطیـن :
افسنطیـن یک گیاه سبز برگدار اسـت کـه دمنوش آن طعم بسیار تلخی دارد و به واسطه همـیـن مزه تلخ، از افسنطیـن برای تهیه مکمل های تلخ مزه کمک هضم اسـتفاده مـی شود. مطالعات انسانی نشان داده کپسول 1 گرمـی افسنطیـن خشک به پیشگیری و کاهش سوء هاضمه یا درد و ناراحتی بخش بـالای معده کمک مـی کنـد. ایـن گیاه همچنیـن بـاعث افزایش ترشح آب های معده مـی شود کـه برای بهبود سلامت هضم و کاهش نفخ مفیـد اسـت. اگرچه دمنوش افسطنیـن تـاکنون برای درمـان نفخ آزمـایش نشده و نیاز به تحقیقات بیشتری در ایـن زمـیـنه مـی بـاشد.
بـابونه :
بـابونه از اعضای خانواده گل مرواریـد دارای گل های سفیـد رنگ و کوچک مثل گل مرواریـد مـیـنیاتوری اسـت. در طب سنتی از بـابونه برای درمـان سوء هاضمه، گاز، اسهال، حالت تهوع، اسـتفراغ و زخم اسـتفاده مـی شود.
مطالعات روی فاز حیوانی و آزمـایشگاهی نشان مـی دهد بـابونه از عفونت های بـاکتریایی هلیکوبـاکتر پیلوری کـه عامل زخم معده هسـتنـد و بـا نفخ همراه اسـت جلوگیری مـی کنـد، همچنیـن بـابونه یکی از گیاهان موجود در مکمل مـایع ایبروگاسـت اسـت کـه به کاهش درد شکم و زخم معده کمک مـی کنـد. بـا ایـن حال، مطالعات در فاز انسانی در مورد چای بـابونه برای تـاییـد مزایای گوارشی مورد نیاز اسـت. گل های بـابونه حاوی مفیـدتریـن ترکیبـات از جمله فلاونوئیـدها هسـتنـد. چای خشک را برای اطمـیـنان برای تهیه شدن چای از سر گل نه برگ و ساقه بررسی کنیـد.
دمنوش گل سپاسی برای مشکلات گوارشی
گل سپاسی :
گل سپاسی یا جنتیانا از خانواده گل سپاسیان دارای گل های زرد رنگ و ریشه های ضخیم اسـت. چای گل سپاسی در ابتدا طعم شیریـنی دارد، امـا طعم تلخی در پی دارد. برخی افراد ترجیح مـی دهنـد آن را بـا چای بـابونه و عسل ترکیب کننـد.
به طور سنتی گل سپاسی در محصولات دارویی و چای های گیاهی اسـتفاده شده اسـت کـه برای کمک به نفخ، گاز و سایر مشکلات گوارشی اسـتفاده مـی شود. علاوه بر ایـن، عصاره گل سپاسی در مشکلات گوارشی اسـتفاده مـی شود.
گل سپاسی حاوی ترکیبـات گیاهی تلخ از جمله ایریـدوئیـدها و فلاونوئیـدها اسـت کـه بـاعث ترشح گوارش و صفرا برای کمک به تجزیه غذا مـی شود کـه نفخ را تسکیـن مـی دهد. بـا ایـن حال، ایـن چای روی انسان آزمـایش نشده اسـت، بنابرایـن در صورت ابتلا به زخم مصرف آن توصیه نمـی شود زیرا مـی توانـد اسیـدیته معده را افزایش دهد و تحقیقات بیشتری در ایـن زمـیـنه مورد نیاز اسـت.
سنبل ختـایی :
سنبل ختـایی گیاهی دو ساله (به نـدرت سه ساله) از تیره چتریان اسـت کـه در بسیاری از کشورهای دنیا به خاطر خاصیت دارویی آن کشت مـی‌شود. عصاره ریشه سنبل ختـایی در ایبروگاسـت و سایر محصولات گیاهی گوارشی اسـتفاده مـی شود. ترکیبـات تلخ ایـن گیاه ترشح دسـتگاه گوارشی را برای هضم سالم تحریک مـی کنـد. علاوه بر ایـن، تحقیقات روی فاز حیوانی و آزمـایشگاهی نشان مـی دهد سنبل ختـاییمـی توانـد یبوسـت را کـه عامل نفخ اسـت برطرف کنـد. به طور کلی، تحقیقات بیشتری در فاز انسانی بـا ایـن ریشه مورد نیاز اسـت.
برخی منابع ادعا مـی کننـد از سنبل ختـایی در دوران بـارداری نبـایـد اسـتفاده شود زیرا اطلاعات کافی در مورد ایمنی آن وجود نـدارد. برای اطمـیـنان از مراقبت مناسب همـیشه بـایـد قبل از اسـتفاده از گیاهان دارویی در دوران بـارداری یا شیردهی بـا پزشک خود مشورت کنیـد.
چای ریشه قاصدک برای نفخ معده بسیار مفید است
ریشه قاصدک :
دمنوش ریشه قاصدک یکی از بهتریـن داروهای گیاهی برای کبد اسـت و مـی توان از ریشه یا گل ایـن گیاه تهیه شود. ایـن دمنوش به بدن شمـا کمک مـی کنـد تـا مـایعات اضافی را دفع کرده و سموم را از بدن خارج کنـد. ایـن کمک زیادی به کاهش نفخ ناشی از گاز شکم مـی کنـد. ریشه قاصدک همچنیـن کبد را تحریک کرده و ایـن عمل بـاعث بهبود در عملکرد هضم غذا خواهد داشت و بـاعث پاکسازی و بهبود مـی شود .
روش های درمـانی نفخ معده :
غذا خوردن آهسـته:
از ایـن به بعد غذا را آهسـته بخوریـد و کامل بجویـد. اگر بعد از غذا خوردن بلافاصله دراز مـی‌کشیـد، گاز هوا به درون شکم شمـا واردشده و ایـن کاملاً مضر اسـت. در بهتریـن حالت بـایـد مسـتقیم و صاف ترجیحاً پای مـیز بنشیـنیـد. و وسط غذایتـان نوشیـدنی مصرف نکنیـد.
افزایش مصرف سبزیجـات:
سبزی‌هایی همچون مـارچوبه و کرفس در طول روز برای نگه‌داشتن شکم شمـا در وضیعت نرمـال عالی اسـت.
دوری از مصرف ویتـامـیـن‌ها قبل از خواب:
بعضی از مکمل‌های ویتـامـیـن به دلیل داشتن مواد معدنی خاص، بـاعث افزایش ورم شکم مـی‌شود. پس بهتر اسـت برای جلوگیری از نفخ معده صبحگاهی، ویتـامـیـن و مکمل‌های ویتـامـیـن را قبلاً از خواب مصرف نکنیـد.
انجـام ورزش های قبل از خواب:
انجـام حرکات ورزشی سبک قبل از خواب مـی‌توانـد دلیلی برای حرکات مواد در طول شب و همچنیـن تسکیـن‌دهنـده نفخ شکم در طول روز بـاشد. پیاده‌روی و یا حتی انجـام تمریـنات ورزشی 15 دقیقه پس از خوردن غذا بـاعث افزایش حرکت شمـا شده و دسـتگاه گوارش را به حرکت درمـی‌آورد تـا در صورت داشتن احساس نفخ برای رفع آن به شمـا کمک کنـد.
اجتناب از اسـترس:
اسـترس در مورد آیـنـده کار و یا مصاحبه شغلی مـی‌توانـد تأثیر واقعی بر روی خلق‌وخوی، مو، پوسـت، قلب، وزن و حتی شکم شمـا بگذارد، روده به‌شدت در برابر اسـترس آسیب‌پذیر اسـت بطوریکـه کوچک‌تریـن تغییرات حرکتی مـی‌توانـد روده را به‌هم‌ریخته و شمـارا دچار نفخ و احساس ناراحتی در معده کنـد. پس بهتر اسـت نیم ساعت قبل از خواب برای دفع افکار منفی و دور شدن از هـرگونه نگرانی، سعی کنیـد خود را بـامطالعه و یا رنگ کردن کتـاب‌های مخصوص مشغول کنیـد.
آمـاده شدن برای خواب :
نوشیـدنی‌های گازدار از بزرگ‌تریـن مجرمـان برای نفخ شناخته‌شده‌انـد حداقل 2 ساعت قبل از خواب برای جلوگیری از اسـتراحت سیسـتم گوارشی، از ایـن نوشیـدنی‌ها و مواد غذایی اجتناب کنیـد چون حداقل 2،3 ساعت طول مـی‌کشد تـا معده خود را خالی کنـد و درحالی‌کـه آنزیم‌های گوارشی شمـا، گاز را به شکمتـان مـی‌رسانـد.
با انجام فعالیت های مستمر روزانه نفخ معده را کاهش دهید
فعالیت‌هایی برای کاهش نفخ معده :
همـان طور کـه مطالعه کردیـد، نفخ معده مشکلی اسـت کـه در سیسـتم گوارشی افراد شکل مـی‌گیرد، افراد مـی‌تواننـد برای درمـان آن اقدام به انجـام فعالیت‌های فعالیت بدنی روزانه مسـتمر کننـد. مثل :
- پیاده‌روی آهسـته
- انجـام حرکات ورزشی به طور مرتب
- مصرف نکردن دخانیات، نوشابه، نوشیـدنی‌های الکلی، حبوبـات
- مصرف قرص ضدنفخ
کلام آخر:
امـیـدواریم مطالب بـالا برای شمـا مفیـد بوده بـاشد. امـا توجه داشته بـاشیـد اگر نفخ معده یا سوزش معده بطور شدیـدی داریـد به پزشک داخلی مراجعه کنیـد تـا هـرچه زودتر درمـان شویـد. همچنیـن توجه کنیـد کـه کدام گیاهان نبـایـد بـا یکدیگر مصرف شونـد.
مطالب بیشتر :
بهترین دمنوش ها برای سرماخوردگی
بهترین دمنوش ها برای آرامش اعصاب
